Nhà thơ Hoàng Xuân Sơn vừa gởi đến TV&BH chùm thơ “Tiễn Biệt anh Đinh Cường “. Nhờ vậy, chúng tôi mới được biết tin Họa Sĩ Đinh Cường vừa qua đời ngày 8 tháng 1 năm 2016 lúc 9 giờ 40 sau một thời gian dài chống chỏi với bạo bệnh. Nhân dịp này, Trang TV&BH xin được chia buồn cùng với gia đình và bạn hữu họa sĩ Đinh Cường . Kính chúc ông an lành đời đời ở bên kia thế giới. (TV&BH)
Thôi
bàng hoàng xúc động hay tin
Tới kệ sách thứ 5 thì mắt
chiều đã mỏi sương khuya đã trắng
chìm hồm bướm đã mê vào đêm
tuyết lú. Thế rồi đã trễ cái
hẹn sang thăm anh cùng Song Thao
Hồ Đình Nghiêm cái lạnh khắc nghiệt
mùa đông bắc mỹ đã làm nhụt
khí thế đường xa mắt mờ của
kẻ muôn đời nhỡ hẹn đời là
những cuộc hẹn lần lữa không cùng
cho tới khi không còn hẹn được
nữa thì luyến tiếc ngẩn ngơ ân
hận đời đời xiêu hình đổ bóng
Thôi bây giờ không còn ai viết
những đoạn ghi những tự tình ân
cần bè bạn những chương thời sự
gặp gỡ trùng phùng của đến và
đi của mất và còn của thương
và nhớ thế rồi đã mất anh
thật như bức tranh tự xóa nhòa
giữa ngày đông tháng giá nghe vẫn
còn đó “nụ cười phúc hậu giữa
thu vàng” Elena Pucillo Trương Văn Dân
vô vàn trân quý với tấm lòng
của xiết bao bạn bè còn lại
Thôi anh nhẹ nhàng ra đi nối
bước cuộc lữ cùng bằng hữu thân
thương đã rong chơi cõi ngoài đã
mở đường chương dã ngoại về nơi
hội tụ muôn đời của thăng ca
bất tận sẽ không bao giờ hết
không bao giờ chết biết ghi gì
thôi đã hết rồi những đoạn ghi
Đinh Cường, những trái su xanh ở Dran
những hồn tranh cũ cưu mang
chiều thương giọt nước vô vàn bến sông
tóc đêm màu lạ vô cùng
Dran sao lệ
ướt rừng Đơn Dương
đồi xanh em gái má hường
lòng xưa rẫy rú cũng dường chiêm bao
em. con sóc nhỏ nơi nào
giàn su dẫy mướp cúi chào phong linh
ơi con gió tạt vô hình
bờ môi hoang thảo mắt tình nắng trong
nhớ người hiên thuý nằm mong
sợi tóc uyên vẽ suối lòng tựa như
Xanh Đinh Cường
khảm vô người
một chút xanh
của đất đá của miểng sành
lưu ly
xanh của trời vẽ tứ chi
xanh đời áo não
vẽ tì ni câm
tranh hoang cư
vệt thú cầm
này thôi cọng cỏ
rừng lâm thâm dài
vẽ người
xuyên một nhánh vai
vẽ thơ lên đá
mệt nhoài lô sơn
vẽ sớm mai
hệ giáo đường
bóng chuông huyền mị
còn gương soi nào
vẽ con mắt gợn sóng
trào
giọtlệgiọtlệ
bào hao
ảnh chiều
Vẽ vẻ
và nhạc Trịnh, những sợi vướng mầu
người. cù quan cửa lên khung
lên tranh vẽ giấy lên mầu vẽ mưa
vẽ đăm đắm mắt thu hồ
vẽ xanh xao vóc vẻ trầm trồ tay
vẽ mơ màng một lối bay
nghiêng chao của lá guộc gầy của chim
vẻ thướt tha áo trời chìm
trùng-dương-cổ-lục-sao-đêm-nguyệt-rằm
vẽ rất êm một phía nằm
vẽ thêm mấy vẻ hoài âm nhớ đàn
Uy quyền thơ tranh
làm thơ làm thơ chi li
làm thơ trống trải lầm lì hiến dâng
khỏa lấp. màu
tay hanh khô
trên lưng cọ biếc
cơ đồ lắng nghe
tranh rù rì bãi
mây che
rồi cuộn gió lại
một tờ uyên thâm
màu phôi pha
dụ. huyết bầm
màu xương trắng nhợt
lời câm của huyền
chợt đời sôi réo huyên thiên
[từ lâu]
từ rất lâu của uy quyền
phát sinh
Từ những đoạn ghi
hãy đem nhau vào màu sắc
giọng cười vũ ấm áp
như ni na khúc dương cầm bay trong gió
những đoạn ghi thần tình của cường
tôi muốn chiêm ngưỡng những đoạn ghi
[ không bằng đôi mắt tọc mạch ]
mà bằng gam màu của tranh sáng tối
những đoạn ghi mời chào ý nghĩ. từng khúc quanh
đời trôi đi ngàn chuỗi hạt
những viên lấp lánh
bằng hữu lần tay đếm
chim ngậm tràng vô ưu
lời kinh sậm
thân bằng. và những san sớt khôn nguôi
nơi phập phồng âu lo
nơi bình an niệm bồng quán thế
mười phương lồng lộng
trắng khiết mùa nhân văn
bộ ria và chiếc gậy như tâm toại
lò dò theo đóa trà hoa bồng bềnh nguyễn
những giấc mơ
vàng rực dã quỳ
mặt trời. hoàng hôn
khe vi tía
cực chẳng không tánh về men của gió
nằm giang biên
cốc rượu sơn khề khà ban mai cọng cỏ
rêu áo xanh mũ nồi
thức viễn đà la
những đoạn ghi của cường thả buông thiều
mà tranh vẫn đắm từng tích tắc
[ sống lại từng giả thiết ]
ngoài đời rất thực
ôi hoàng. những hoàng
đóa quỳnh nằm xa phương
đừng than thở mưa vẫn chìm trong sóng
nơi ửng hồng
của rạng kinh thiên
Vong l ục
người về
hấp một vì sao
đầu hôm chín rụng
dưới hào vu vi
bởi vì cây cũng biết đi
người không muốn tặng
nỗi nghi hoặc rừng
chùng chình
viếng một đời riêng
trời khuya thức sớm
nghe miền lục vong
Di sản
giờ thần tình những đoạn ghi
không còn ai chép giữa trì kéo nhau
bạn bè ơi triệu sắc màu
mà nay sắc chủ nằm sâu cuối trời
vẽ lên mây một nụ cười
một giọt lệ. một cơ ngơi trùng trùng
hoàng xuân sơn
sáu giờ bốn mươi bảy
ngày 8 tháng giêng năm 2016
©T.Vấn 2016
Đọc thêm :
NHƯ “MỘT LỜI CHIA TAY “VỚI HOẠ SĨ ĐINH CƯỜNG
Theo FB của Nguyễn Phú Yên
Họa sĩ Đinh Cường sinh năm 1939 tại Thủ Dầu Một, Việt Nam. Đã sống ở Huế, Đà Lạt và Sài Gòn cho tới năm 989. Hiện ông cư ngụ tại thành phố Burke (ngoại ô thủ đô Washington DC), tiểu bang Virginia, Hoa Kỳ.
Ông là cựu học sinh Trường Petrus Ký Sài Gòn (1951-1957), tốt nghiệp Trường Mỹ Thuật Huế năm 1963 và tốt nghiệp Trường Mỹ thuật Quốc gia, Sài Gòn năm 1964. Từng giảng dạy tại Trường Đồng Khánh, và sau đó là Trường Mỹ thuật Huế. Ông đã 25 lần tổ chức triển lãm độc lập và 21 lần tham dự các cuộc triển lãm tập thể trong suốt thời gian từ năm 1965 tới 2006, từng đoạt huy chương bạc liên tiếp hai năm 1962, 1963 tại Triển Lãm Xuân, Sài Gòn và đoạt giải danh dự của Tòa Đại sứ Trung Hoa tại Sài Gòn, Việt Nam.
Tranh Đinh Cường được bày ở Musée D’Art Moderne Paris và triển lãm trên nhiều thành phố ở Việt Nam cùng nhiều quốc gia khác.
Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ VOA ngày 29-8-2005 đã ghi nhận về một buổi triển lãm tranh Đinh Cường tại Houston, Texas: “… Đinh Cường là họa sĩ nổi tiếng tại Việt Nam từ những năm đầu thập niên 60. Tranh của ông, theo đánh giá của nhiều người thì, đó là những bài thơ được viết bằng mầu sắc và đường nét. Lãng mạn, thơ mộng là đặc tính trỗi bật nhất của thế giới hội họa mang tên Đinh Cường. Những gam mầu của ông dù lạnh hay nóng, vẫn ấm áp, ngân vang niềm hạnh phúc liu điu những chân trời hiu quạnh.”
Một nhà văn đã nhận định về họa phẩm của họa sĩ Đinh Cường như sau: “Đường bay nghệ thuật của Đinh Cường là đường bay của những cánh chim thơ mộng, và lãng mạn xóc, dằn nắng, gió, hương xa. Bằng cả tâm cảm, người ta sẽ nhận ra, trong mỗi tác phẩm của Đinh Cường, đều thấp thoáng những cánh chim Hồng, chim Lạc. Cánh chim tha những hạt kinh Việt Nam, thả xuống cánh đồng nghệ thuật; để từ đấy, thắp lên những thân lúa biếc, xanh, lắng, nghiêm hồn dân tộc. Trên nửa thế kỷ ăn ở toàn thời gian với hội họa, từ trong nước, tới hải ngoại, với những bức tranh từng được trưng bày giữa quảng trường tại hình thế giới, tôi nghĩ, đã đến lúc chúng ta nên nhìn Đinh Cường cùng sáng tác của ông, như một niềm hãnh diện chung – (Và,) do đó, như một thứ tài sản Việt Nam, vậy.”
Phòng trưng bày họa phẩm của Đinh Cường đặt tại số 9826 Natick Road, Burke, VA 22015.
Nụ cười phúc hậu giữa thu vàng
Elena Pucillo Truong
(Trương Văn Dân chuyển ngữ từ nguyên tác La tenerezza di un sorriso nell’oro dell’autunno)
Đinh Cường – Elena
Ảnh PCH – Virginia, 21.10.2015
Giọt, từng giọt chậm rãi và lặng lẽ chảy… giọt này nối tiếp giọt kia..
Tôi nghĩ đến những giây phút bên nhau. Những mảnh quá khứ như đang trở về từ ký ức với một niềm nhớ khôn nguôi.
Khi chúng tôi gặp và biết nhau ở Đà Lạt trời cũng se lạnh, nhưng không có những màu sắc rực rỡ của mùa thu như ở Washington: Giữa tán lá màu xanh sẫm của các cây tùng, cây bách, những chiếc lá phong và những loại dây leo đặc biệt của vùng bắc Mỹ nổi lên một màu đỏ rực. Một thế giới màu sắc từ vàng đến tím, với những cơn gió làm tung bay những chiếc lá khô rụng xuống, lìa cành, xa gốc.
Những “gamme” màu ấm của mùa thu ngọt ngào làm tôi nhớ đến cái vòng ôm nồng ấm trong niềm vui được gặp lại nhau.
Tôi vừa trải qua một chuyến đi dài, lần đầu đến Mỹ, nhưng điều quan trọng nhất là gặp lại một người bạn vô cùng thân thiết.
Và như thế là ước muốn của tôi đã được thỏa khi bước chân lên thềm nhà của hoạ sĩ Đinh Cường. Một vòng ôm, nhìn thấy nhau thay đổi theo thời gian, duy có nụ cười phúc hậu trên môi anh là không thay đổi; hay đúng hơn, còn nồng ấm hơn vì niềm vui gặp gỡ.
Thăm hỏi nhau một lát rồi anh dẫn chúng tôi đi vào phòng tranh. Tôi có cảm giác là mình vừa bước vào bên trong một chiếc hộp kỳ bí: những khung vải với vài nét vẽ khởi đầu đặt bên những bức tranh vừa hoàn chỉnh, như bức tranh còn đặt trên giá gỗ, cạnh những cây cọ và những hộp sơn. Có những nét vẽ lạnh, màu trắng, xám trộn lẫn với màu xanh dương nhưng cũng có bức vẽ bằng màu nóng, như đỏ, nâu và vàng. Đó chính là màu của những chiếc lá nhìn qua cửa kính từ mái hiên mở ra khu rừng phía bên ngoài. Trong một thoáng, tôi có cảm giác là mình vừa bước vào một ngôi đền, hay đúng hơn, một ngôi chùa trong đó có vị thiền sư đang diễn tả ơn gọi của mình qua những bức tranh.
Làm bạn với anh là những pho tượng Phật đang nhập định, những quyển sách mà anh đã viết về văn học và nghệ thuật, vài tác phẩm của thiền sư Thích Nhất Hạnh, và nhiều quyển sách dày nói về các danh họa như Modigliani, Van Gogh. Tôi còn nhìn thấy một bản “Le Petit Prince” của Saint-Exupery bằng tiếng Pháp.
Những đồ vật chung quanh thường thầm lặng nói về ta, từ sự riêng tư hay hiểu biết sâu sắc về hội họa, về giá trị của lòng tôn kính hay về những mối quan hệ bạn bè thân thiết.. và đó là điều mà tôi cảm nhận rõ ràng khi bước vào phòng tranh của anh. Có những bức hình của những người thân, mẹ anh hay các cháu đang nô đùa. Những bức hình khác là những nụ cười hiền hòa của anh bên cạnh vài người bạn thân thiết trong đời, như cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn với điếu thuốc không thể thiếu giữa hai kẽ tay, Bùi Giáng với đôi mắt tinh anh và sống động đặt bên cạnh khuôn mặt trầm tư của danh họa Picasso.
Tôi nhìn những khuôn mặt đó và khám phá ra tất cả đều có nét vui tươi. Đó là những nụ cười thân thiện, hiền hòa và đầy sức sống. Cũng giống như nụ cười phúc hậu mà Đinh Cường đã chào đón tôi và các bạn từ phương xa vừa đến thăm anh.
Elena – Đinh Cường – Nguyên Minh – Trương Văn Dân
Studio Đinh Cường – Ảnh PCH – Virginia 21.10.2015
Giọt từng giọt… những giọt nước mắt lặng lẽ chảy dài trên má tôi dù đã cố sức ngăn lại khi nhớ đến hình ảnh cánh tay anh đưa lên vẫy chào để từ giã chúng tôi. Tôi nhìn thấy anh cô độc, đứng một mình ở một góc vắng của trung tâm thương mại; dù thấy anh mỉm cười từ biệt, nhưng tôi chắc là trong tim của tất cả chúng tôi một nỗi buồn đau về sự chia lìa, ý thức rằng còn rất nhiều thời gian nữa mói có thể gặp lại nhau.
Thời gian xa cách, ngắn hay dài gì đều là một nỗi đau. Nhất là giữa những con người có một tình thương chân thật.
Tôi nhớ những câu nói của anh trước khi từ giã. Một đôi câu để cố gượng tìm vui. “Hẹn gặp lại ở Việt Nam sau tết ” nhưng sau đó cũng có câu buồn hơn vài giây trước: “Sáng mai tôi phải đi bệnh viện để làm chemo (hoá trị) và sau đó người mệt mỏi và khó chịu lắm… cần phải nghỉ ngơi một ngày. Còn các bạn lại khởi hành vào ngày mốt nên chắc mình không thể gặp nữa”. Câu này được nói ra vẫn với nụ cười trên môi, nhưng có lẽ hơi gượng gạo và có pha chút buồn đau. Sau đó thì anh mở túi xách và trao cho chúng tôi mấy món quà tiễn hành. Anh lúc nào cũng ân cần và nghĩ đến các bạn, nhưng điều làm tôi xúc động nhất là với tình trạng sức khỏe không tốt lắm mà anh vẫn dành thời gian cho chúng tôi, khi trong lòng anh chắc còn nhiều ưu tư và lo lắng.
Giọt, từng giọt… liều thuốc hóa trị đang nóng bỏng nhỏ vào tĩnh mạch của anh,… rồi những giọt nước mắt liên tục từ hai mắt tôi chảy xuống, lòng còn xúc động hơn khi nhìn thấy những đôi mắt đẫm nước của các bạn đồng hành.
Tôi mong ước làm sao là những giọt nước mắt của chúng tôi bỗng chốc biến thành một thứ nước cam lồ có thể chữa lành để người bạn thiết Đinh Cường có thể tìm lại sự thanh thản và bình an.
Từng giọt, từng giọt nước mắt lăn dài và tôi bám chặt bằng tất cả sức mạnh của mình vào câu nói “ Chúng ta sẽ sớm gặp lại, sau Tết” rồi muốn bước xuống xe, ôm chặt lấy anh thêm một lần nữa, trước khi chiếc xe của nhà báo Nguyễn Minh Nữu mang chúng tôi rời xa anh.
Tôi và các bạn đồng hành sắp xếp hành trang trong niềm u uất. Rất nhiều lần tôi nhớ đến bàn tay của anh Đinh Cường vẫy chào dưới mái hiên của trung tâm thương mại. Đối với tôi, Trương Văn Dân và anh Nguyên Minh thì Tết hãy còn lâu, xa quá!
Tất cả đã sẵn sàng, chúng tôi dùng cơm trưa ở nhà nhà thơ Phạm Cao Hoàng để có thể từ biệt anh và gia đình, thăm chị Cúc Hoa vợ anh và cháu Thiên Kim. Chỉ còn hơn vài giờ nữa là chúng tôi phải lên phi trường.
Bất thình lình có một cú điện thoại của bạn Nguyễn Quang:
– Các anh chờ tôi nhé. Tôi đang đến,
Chúng tôi vui và bất ngờ. Nhưng còn bất ngờ hơn khi Quang nói tiếp:
– Anh Đinh Cường cũng đang đến nữa!
Thật vô cùng kinh ngạc. Xúc động và vui mừng. Vì chỉ sau một lát anh Đinh Cường đẩy cửa bước vào với nụ cười rạng rỡ. Khuôn mặt anh hơi tái vì gió lạnh.
Sau một vòng ôm thật nhiệt tình, anh đưa cho tôi một chiếc túi giấy:
– Cái này cho các bạn. Lúc nãy trên đường đến tôi ghé lại Starbucks và có mua một ít bánh mì để các bạn ăn trên máy bay.
Vẫn luôn nghĩ đến chúng tôi, bao nhiêu thương mến anh dành cho Nguyên Minh người bạn từ thuở nào và cho vợ chồng tôi, những người mới quen, nhưng không vì thế mà thiếu thân thiết.
Và chính nhờ cuộc gặp bất ngờ này mà sự chia xa của chúng tôi bớt đi phần nào buồn bã.
Thêm một vòng ôm nữa, rồi trong chuyến bay đêm, giữa những hàng nước mắt, tôi luôn nhớ đến nụ cười phúc hậu của anh đã làm tôi thật ấm lòng giữa mùa thu lá vàng.
Với lòng thương yêu lẫn kính trọng, cảm ơn anh Đinh Cường đã luôn giữ chúng tôi trong trái tim nhạy cảm và bao dung của mình.
Elena Pucillo Truong
Sài Gòn, Tháng 11. 2015
(Trích tsvh Quán Văn số 34, tháng 11-2015)
Nguồn: Bài do nhà văn Trương Văn Dân chuyển cho sangtao
(chưa chọn được đề bài này)(FB)
@
bạn chết vội làm thơ
đúng là một xúc phạm
nhưng làm chi bây giờ
người tôi chao đảo quá
chẳng biết đang thế nào
Đinh Cường ơi Đinh Cường !
người bạn thật dễ thương
dễ thương
dễ thương quá
tự nhiên tôi quá buồn
so vai như lá héo
bạn đi như thế nào
hẳn đau nhức nhiều lắm
qua ảnh thấy xanh xao
bạn bên này định ghé
vậy là chưa kịp chào
ngỡ như tin thất thiệt
đang sửa bản layout
định gọi xin mẫu mới
bìa sách bạn từng làm
lần này tôi hết đợi
hết réo qua viễn thông
hết nghe bạn hứa chắc
tôi hụt hơi bất ngờ
hối hả gọi Song Thao
Hồ Đình Nghiêm, Lưu Nguyễn
chia bớt nỗi nghẹn ngào
chợt đến như không thật
chợt buồn như giả vờ
Đinh Cường ơi Đinh Cường
người bạn ít lộ buồn
khuôn mặt luôn bình thản
lạc quan giàu yêu thương
đi đứng thật mực thước
luôn xem bạn như vàng
nói nhiều mà làm chi
bạn đi, ừ đã đi
tôi thật chưa dám gọi
thăm chị, cháu, nói gì
lẩn thẩn bật diêm đốt
nhìn khói hương bay đi
gõ mấy chữ trấn an
lòng dạ đâu thơ thẩn
tôi vuốt mặt tôi hai lần
như đang vuốt mặt bạn
ô hô đi thanh nhàn
hỡi ông anh, bạn vàng !
Luân Hoán
10.44 AM- 08.01-2016
TRANH ĐINH CƯỜNG
Mai Thảo (Tranh : Đinh Cường)