Những Tấm Lòng – Ảnh : Courtesy of Kim Smith Designs
7. Một người Canada…
Tôi lưỡng lự với cái tin nhắn của vợ, “anh đến đó…, gặp bà… là hãng bên Canada mới dọn qua Mỹ. Việc làm nhẹ nhàng, lương cao… cứ nói anh là người của chú… giới thiệu.”
Tôi không muốn bỏ việc đang làm, dù ngồi nghĩ kỹ ra không phải thích việc mà là không muốn bỏ bạn bè đã làm chung với nhau nhiều năm. Nhưng ngặt chiều về, chiều hôm sau về… thấy nhà lạnh hơn thời tiết bên ngoài; hay chỉ bởi ánh mắt ấm áp của đời tôi sao cứ… lạnh lùng nhìn tôi.
Tôi đi xin việc làm mới.
Người đàn bà chừng năm mươi tuổi. Tự giới thiệu là người Toronto. Bà ấy có phong cách chuyên nghiệp như những người Mỹ mà tôi đã từng xin việc trong nhiều năm qua. Nhưng bà ấy thua những người Mỹ hẳn một sự lạnh lùng; bà ấy quá thân thiện với người xin việc – làm cho tôi nghĩ tôi là người cho, còn bà ấy mới là người xin.
Bà ấy mời tôi vô phòng riêng, khép cửa, để interview. Sau đó trở ra phòng làm việc lớn để tôi vừa điền đơn, vừa trò chuyện với bà ấy.
Có một người Việt khác, lớn tuổi rồi, cỡ ngoài sáu mươi vừa đến. Ông trao đổi với bà bằng tiếng Anh một cách rất khó khăn. Hầu như ông chỉ nói vài câu đã học thuộc lòng ở nhà, “Tôi đã lớn tuổi. Nhưng tôi làm việc siêng năng. Tôi nói tiếng Anh không được nhiều… nhưng tôi làm việc giỏi…” Ông không màng đến những gì bà ấy nói, (vì ông không hiểu)!
Bà xin lỗi cắt ngang cuộc trò chuyện với tôi vì ông kia không biết tới việc cơ bản nhất là muốn gặp bà ấy thì phải chờ đợi cho tới khi nào được bà ấy mời! Theo lẽ một người Mỹ thì nói ông kia ngồi đợi để giải quyết xong cho tôi đã. Nhưng bà Toronto lại xin lỗi tôi để tiếp ông già.
Câu chuyện của họ tôi sẽ kể sau. Tôi rất buồn khi không được phép thông dịch cho người đồng hương của mình. Nhìn ông lững thững ra về, lòng tôi xót xa…
Bà Canada trở lại trò chuyện với tôi. Nhưng sự vui vẻ, thân thiện trên gương mặt bà, trong ánh mắt của bà như mây mù sắp mưa. Bà mở đầu câu chuyện trở lại với tôi bằng tiếng thở dài mà tôi sẽ nhớ mãi về một người Canada… “Xin lỗi ông phải đợi tôi. Nhưng tôi đã cố gắng hết sức để giúp ông kia có được việc làm. Ông ấy lớn tuổi rồi. Tôi biết đi xin việc không dễ với ông ta. Nhưng tôi đã phải gọi ông ấy trở lại lần thứ ba vì ông ấy điền đơn không đúng. Trong khi công việc của chúng tôi đòi hỏi anh, cũng như ông ta phải đọc được tiếng Anh thì mới làm việc được đúng với yêu cầu của hãng. Ông biết interview mà, tôi trò chuyện với ông về việc làm, về chuyên môn, về lương bổng, về cả thời tiết, chuyện bầu cử đang sôi nổi ở Mỹ… là trắc nghiệm khả năng tiếng Anh của ông có đủ cho nhu cầu công việc mà tôi chịu trách nhiệm về việc nhận ông vô làm việc cho hãng. Trong khi khả năng đọc tiếng Anh của ông ta không đủ để điền tờ đơn xin việc; khả năng nghe thì ông thấy đó, ông ta hoàn toàn không hiểu những gì tôi nói… mà chỉ nói vài câu ông ấy đã được ai chỉ dạy sẵn mà thôi…”
Tôi nói với bà, “Cảm ơn bà là người interview tốt bụng nhất mà tôi hân hạnh được gặp bà hôm nay. Tôi cảm ơn bà dùm người đồng hương của tôi về việc bà đã cố gắng hết sức để giúp ông ta. Và tôi muốn xin bà một việc làm không cần nhiều tiếng Anh cho ông ấy – nếu bà có thể. Phần tôi, không biết có đủ may mắn để được làm việc cho hãng của bà. Nhưng dù sao tôi cũng đang có việc làm. Mong bà giúp cho người đồng hương của tôi vì bà là người hiểu biết và rộng lượng với di dân. Tôi chân thành cảm ơn bà về điều đó – hơn cả việc tôi được nhận vô làm.”
Tạm biệt một con người là chuyện thường tình trong giao tiếp xã hội. Nhưng có những người chỉ gặp một lần mà nhớ mãi… như một người Canada hôm hay.
8. Cản Sài gòn…
Người đàn ông Việt cỡ bốn mươi tuổi ngoài, đi đổi nước ở chỗ Phở Bằng. Ông đang chất đến bốn, năm thùng nước loại 5 gallon vào trunk sau xe ông. Một người thanh niên Việt khác đến chào hàng với ông. Anh ta bán áo da.
Người đàn ông cảm ơn. Không mua. Nhưng người đàn ông trẻ khác vừa đến, lại nói, “Tui mà có tiền trong túi thì tui đã dzớt hết. Nó có hàng độc mà bán giá rẻ như cho. Anh có biết những cái áo da của Italy này trong mall – không dưới một ngàn… Tui chỉ có ba trăm trong túi nên nài nó hai cái ba trăm, nhưng nó nhất định không bán. Nên tui chỉ mua được một cái – hai trăm…”
Người đàn ông khác nữa – như tình cờ ngang qua; tình cờ nghe chuyện… “Đâu, đưa coi…”
Anh ta coi cả ba cái áo da trên tay người người bán. Ra giá dứt khoát, “Ba cái năm trăm…”
Người bán, “… Hai trăm một cái là em bán vốn rồi. Không có lời đâu, đại ca…”
Người đàn ông đã chất hết mấy thùng nước vào xe… cũng cầm một cái áo da… xăm xoi!
… Cánh cửa trước xe ông, bên phía passenger side hé mở. Một tay Mỹ đen nhỏ con nhưng nhanh nhẹn đã khoắng cái túi đen trên ghế… và ù chạy về phía tiệm cầm đồ ngoài đường Walnut! Chắc là cái laptop.
Người đàn ông chủ xe thoáng thấy! La lên và đuổi theo… Nhưng người bán áo, người đã mua một cái áo, và cả người đang mặc cả: ba cái năm trăm đều cản ông ta lại… Đừng. Đừng. Đừng đuổi theo… Tụi này có súng đó!… Kêu cảnh sát. Kêu cảnh sát… Kêu… Kêu… Cảnh… Sát…!
Tôi ngồi trong nhà hàng Đông Hải nhìn ra. Nhớ bọn “Cản Sài gòn” ngày xưa. Đã mấy chục năm không gặp. Hễ nghe la bị giật dây chuyền, hay đồng hồ, mắt kính… ở khu Lê lợi ngày xưa thì y như cánh xích lô đạp, bán báo dạo, bán quà lưu niệm dạo, vé số, ma cô… thể nào cũng vây quanh thăm hỏi, giúp đỡ người bị nạn tối đa để cản đường họ đuổi theo thằng giật đồ!
Đó là những công nhân “Cản-Sài gòn” sau 1975. Nhưng “cảng” không có “g”. Họ đã đến Mỹ với diện gì thì tôi không biết!
Phan
©T.Vấn 2016
