Thường thì, đói và rét đi đôi với nhau. Thiếu ăn, thiếu mặc (trong mùa đông) thì phải đói và rét thôi. Cái đói làm cho cái rét tồi tệ hơn, và ngược lại, càng rét lại càng cảm thấy đói. Kẻ viết bài này đã từng nhiều năm là nạn nhân của liên minh ma quỷ Đói và Rét, nên anh ta cảm được ý nghĩa thực sự của những dòng chữ mình viết trên trang ghi chép này.
Ngọai trừ một nước Úc đang trải qua những ngày tháng mùa Đông lạnh lẽo một cách “trái khóay”, phần còn lại của thế giới ở nhiều nơi đang phải chịu đựng cái nóng khá bất thường. Vùng Midwest của nước Mỹ (nơi tôi đang cư trú) đã từ hơn 3 tuần lễ nay ngày nào cũng nhận được cái nóng kinh người từ 105 độ F đến 110 độ F (từ khỏang 40.5 đến 43.33 độ C). Nóng thì trời nắng. Nắng thì không mưa. Nói cách khác, khô hạn.
Nóng thì nóng, nhưng sống ở Mỹ quốc thì cũng không đến nỗi nào. Nhà thì có máy lạnh chạy 24/24. Có phải lái xe đi trên đường thì cũng có máy lạnh trong xe. Chỉ phải nhịn bớt những chi tiêu khác mà trả tiền điện chạy máy lạnh, tiền xăng chạy xe. Trời khô hạn thì vẫn có nguồn nước thành phố tưới tắm cho vườn cỏ xanh dầy mịn, cho vườn hoa đủ lọai xanh đỏ tím vàng, cho cây rau, cây ớt làm đậm đà những bữa ăn.
Nhưng trên thế giới, không phải nước nào cũng được như nước Mỹ. Có những nước nghèo, cái ăn còn chưa đủ, nói gì đến những tiện nghi để đối phó với sự khắc nghiệt của thời tiết.
Ở thập kỷ thứ nhất của thế kỷ 21, liên minh ma quỷ Đói và Rét vẫn còn tồn tại. Tệ hơn nữa, lại có một liên minh ma quỷ khác ra đời. Đó là liên minh Đói và Nóng.
Hôm thứ Tư 20 tháng 7 năm 2011, Liên Hiệp Quốc đã chính thức công bố một phần lãnh thổ của Somalia đang đối diện với nạn đói giữa cơn khô hạn khủng khiếp nhất ở vùng Đông Phi Châu trong 60 năm nay.
Ở đây, khô hạn đã làm quốc gia nhỏ bé Somalia vốn chủ yếu sống nhờ chăn nuôi và trồng trọt lâm vào cảnh mất mùa đói kém chết người. Tòan vùng Đông Phi, khô hạn đang gây ảnh hưởng đến gần 11 triệu người, và triển vọng nạn đói sẽ xẩy ra trong một hoặc hai tháng tới nếu tình hình cứu trợ của quốc tế không được cải thiện.
Mảnh đất khô cằn Somalia của khu vực Sừng Châu Phi có diện tích (638 ngàn kilô mét vuông) còn nhỏ hơn tiểu bang Texas của Hoa Kỳ, dân số khỏang 10 triệu, tổng sản lượng quốc gia là 5 tỉ rưỡi Mỹ kim, bình quân lợi tức đầu người 600 Mỹ kim.
Từ mấy chục năm nay, như một số các quốc gia nghèo khác vùng châu Phi, Somalia luôn chìm trong màn khói lửa của những cuộc tranh chấp phe phái, của tranh chấp quyền lực, của sự hiện hữu của cả phe khủng bố Hồi giáo Al Qaida và những nhóm hải tặc trứ danh được biết tới hầu khắp thế giới.
Hôm thứ năm 21 tháng 7 năm 2011, một viên chức ngọai giao của Liên Hiệp Quốc đã không cầm được nước mắt khi chứng kiến cảnh binh sĩ Somalia dùng báng súng bổ xuống đầu những người dân Somalia tuyệt vọng vì đói tranh giành nhau thực phẩm cứu trợ ở thủ đô Mogadishu.
Sự trợ giúp của thế giới vẫn đổ vào Somalia từ nhiều năm nay, nhất là từ sau nạn đói chết hàng trăm ngàn người Somalia năm 1992.
Chính quyền Somalia đã làm gì để đối phó với nạn đói vì nóng (khô hạn) trước mắt?
Một viên chức thuộc nhóm Nghiên cứu khủng hỏang quốc tế ở Somalia cho rằng “Cơn hạn hán này không phải ngẫu nhiên mà xẩy ra, nhưng chính quyền đã không làm gì để chuẩn bị đối phó với nó. Trái lại, họ chỉ mải đánh nhau, tranh giành nhau quyền lực . . .”. Ông còn nói thêm “Tham nhũng là nguyên nhân chính gây nên thảm trạng hiện nay ở Somalia”.
Hãy hình dung những điều có thực hiện đang xẩy ra trên một phần đất của thế giới là Somalia: những xác trẻ con gầy đét nằm chết khô trên những sa mạc, những con đường làng vắng hoe vì cha mẹ của chúng cũng đã quá đói đến độ không đủ sức đào một cái hố mà vùi xác con. Sự viện trợ của thế giới bên ngòai đã không đến được tay người cần cứu trợ vì sự ăn chận ăn bớt của các viên chức chính quyền, hoặc vì sự chậm trễ trong công tác cứu trợ, hoặc tệ hơn nữa là những khu vực do tổ chức khủng bố Al Qaida kiểm sóat đã cấm không cho phái đòan cứu trợ quốc tế đem thực phẩm nước uống, thuốc men vào. Tổ chức Liên Hiệp Quốc tin rằng hiện đang có hàng chục ngàn người chết vì đói, nóng, bệnh ở Somalia.
Hiện nay, cứ 10 đứa trẻ ở Somalia thì có 1 em có nguy cơ chết vì đói. Đó là con số chính thức của Ủy Hội Hồng Thập Tự Quốc Tế (IRCC) đưa ra hồi tuần rồi. Cũng theo tổ chức này, ở những phần đất bị ảnh hưởng nhất của quốc gia châu Phi nhỏ bé này, gần 11 phần trăm trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng nghiêm trọng.
Chuyện đói khát trên bình diện quốc gia tưởng đã là chuyện quá khứ trong thế kỷ 21, nhưng không phải vậy. Ngòai nguyên nhân là thiên tai, hiển nhiên là còn có sự tiếp tay của tham nhũng, của tranh giành quyền lực, của mê cuồng tôn giáo.
Dưới đây là những hình ảnh mới nhất của nạn đói hiện đang xẩy ra ở Somalia và các quốc gia trong khu vực Sừng châu Phi:
Liệu chúng ta có thể ăn ngon, ngủ yên với những đôi mắt ám ảnh như đôi mắt của em bé tội nghiệp này?
Tôi sinh năm 1949, là năm mà nạn đói của miền Bắc đã xẩy ra với gần 2 triệu người chết. (xin đọc bài “Đói” của T.Vấn). Không biết, nếu sinh ra sớm hơn một hai năm, tôi có mang hình ảnh giống như hình ảnh của những em bé Somalia trong bức hình ở trên không?
T.Vấn
22 tháng 7 năm 2011
T.Vấn©2011
