|
|
Hỏi:
Gần đây, tôi được người bạn mời uống một chai chardonnay ‘nô nêm’ (cleanskins) rất ngon, mua ở tiệm Safeway với giá chỉ hơn 5 đô-la. Tôi vội ghi những hàng chữ, số trên nhãn rượu để đi mua nhưng bữa sau ra tới nơi thì không còn loại này nữa mà chỉ còn những loại giá trên dưới 8 đô-la một chai nên không mua.
Sau đó, tuần nào tôi cũng ghé vào tiệm nhưng cũng không thấy bán, hỏi nhân viên bao giờ có nữa thì họ trả lời là ‘nô ai-đia’ và giới thiệu một loại chardonnay mà họ nói là có giá trị tương đương nhưng giá trên 8 đô-la một chai.
Như vậy, cho dù rượu cleanskins ngon và rẻ nhưng nếu không bán thường xuyên thì quả là bất tiện. Có lẽ vì vậy mà ít người mua cleanskins chăng? Nhân đây tôi cũng xin ghi ra những chữ, số trên nhãn chai cleanskins của người bạn để LN Đồng giải thích và cho biết chất lượng của nó tương đương với loại rượu có ‘nêm’ thuộc hạng nào:
– Reserve –
2003
CHARDONNAY
AG03
Central Ranges
Cuối cùng, xin hỏi Lão: với ‘ngân sách’ dành cho mục ‘rượu chè’ khoảng 20 đô-la một tuần, nếu muốn ‘nâng cấp’ từ bình giấy 2 lít lên ‘rượu chai’, tôi cần chi thêm khoảng bao nhiêu nữa?..
Trả lời:
Trong đa số trường hợp, chất lượng của một chai rượu “nô nêm” sẽ tương đương với chất lượng của một chai có “nêm” bán với giá từ gấp rưỡi tới gấp đôi. Suy ra, rượu trong chai “nô nêm” giá từ 5 đô-la trở lên phải ngon hơn là rượu trong bình giấy 2 lít.
Tuy nhiên, như LN Đồng đã có lần trình bày, rượu “nô nêm” (cleanskins) có thể là rượu ngon của một hãng có “nêm” bị ứ đọng phải bán tống bán tháo nên mới đựng trong chai “nô nêm” để khỏi mang tiếng cho hãng, có thể là rượu ngon thặng dư của các nhà thầu (chuyên cung cấp cho các hãng có “nêm”), nhưng cũng có thể là rượu dở của các nhà thầu bị các hãng có “nêm” chê! Vì thế cleanskins có thể là rượu ngon mà cũng có thể là rượu dở. Cho nên muốn chắc ăn, chỉ nên mua một chai về uống thử, nếu thấy đáng đồng tiền bát gạo thì trở lại mua thêm vài đô-dần nữa cũng không muộn.
Về những chữ, số trên chai rượu cleanskins, xin giải thích như sau:
– Reserve: có nghĩa là rượu (ngon) được “để dành”. Có thể nói trong ngôn ngữ rượu vang, đây là chữ đôi khi trở nên vô duyên và vô giá trị nhất; bởi vì không có một quy định nào về việc sử dụng cho nên từ rượu trong bình giấy 4 lít cho tới rượu trên 100 đô-la một chai đều có quyền xài chữ “Reserve” trên nhãn rượu.
Trên thực tế, chữ này chỉ có giá trị đúng đắn khi sử dụng để phân biệt hai chai rượu của cùng một hãng; thí dụ giữa hai chai Jacob’s Creek và Jacob’s Creek Reserve của hãng Orlando thì chai Reserve ngon hơn nhiều (một chai khoảng 9-10 đô-la, một chai khoảng 15-16 đô-la).
– 2003: là mùa nho (vintage).
– CHARDONNAY là loại nho.
– AG03: là ký hiệu mà hãng phân phối đặt cho chai rượu.
– Central Ranges: là địa phương xuất xứ của chai rượu đó.
Nói tóm lại, trong tất cả những chữ, số nói trên, chỉ có mùa nho và xuất xứ là giúp người mua có được một chút ít ý niệm về giá trị của chai rượu.
Chẳng hạn chai rượu Chardonnay đề cập tới ở trên. Vang trắng nói chung dù ngon hay dở cũng không cần ủ trong thùng gỗ sồi lâu như vang đỏ và thường được khuyên nên uống trong vòng 1, 2 năm; tuy nhiên trong số rượu ngon cũng có những loại càng ủ lâu càng ngon, và một vài loại đặc biệt sau khi vô chai có thể để được (cellaring) hơn 10 năm. Suy ra, vang trắng của mùa nho 2003 mà nay mới đem ra bán phải là rượu khá. Kế tới là xuất xứ: Central Ranges là vùng trồng nho lớn thứ hai của tiểu bang NSW sau Hunter Valley, nổi tiếng với các loại rượu chardonnay, shiraz, cabernet.
Hai yếu tố này ít nhiều đã bảo đảm chất lượng của chai rượu, đồng thời cũng sẽ khiến người rành về rượu vang được… yên tâm hơn (yếu tố tâm lý). Theo sự dò hỏi của LN Đồng, chai Chardonnay nói trên bình thường giá trên 8 đô-la, nay đại hạ giá còn 5 đô-la.
Như LNĐ đã viết trước đây, chỉ nên mua rượu cleanskins từ những cửa tiệm địa phương (local) mà mình là khách hàng quen, hoặc những hệ thống cửa tiệm uy tín, chẳng hạn Safeway Liquor và Dan Murphy (ở Victoria). Cũng nên biết, hiện nay Safeway Liquor và Dan Murphy chỉ là một: đọc địa chỉ trên nhãn chai, một bên là “International Liquor Wholesalers’ một bên là “Dan Murphy” nhưng cả hai đều “tọa lạc” tại số 522-550 Wellington Road, Mulgrave, VIC 3071. Cho nên khi bán đại hạ giá, giá cả ở hai tiệm thường giống nhau, chỉ khác một điều là Dan Murphy bán nhiều loại rượu hơn và lúc nào cũng bán đại hạ giá khoảng 50 chai khác nhau, trong khi Safeway Liquor thì mỗi tuần chỉ đại hạ giá 5, 10 chai mà thôi.
Bản thân LN Đồng có tính hơi “show off” nên trước kia thường mua rượu chai có “nêm” nhưng cũng luôn thủ hai bình giấy 2 lít, một đỏ một trắng. Tuy nhiên về sau, nhờ có “tay trong” mật báo, người quen mách bảo, hoặc đọc báo hay đi lang thang vào tiệm thấy người ta đại hạ giá rượu “nô nêm” bèn mua uống thử, nay đã thay thế rượu trong bình giấy 2 lít bằng rượu chai “nô nêm”.
Cũng nên biết, hiện nay dân uống rượu vang chuyên nghiệp ở Úc (kể cả giai cấp trung lưu) rất khoái rượu “nô nêm” (10-15% rượu đựng trong chai bán ra là cleanskins), không chỉ vì giá trẻ còn vì cái thú tìm hiểu, khám phá. Theo LN Đồng thì đây cũng là một cái hay, một điểm độc đáo trong “wine culture” của người Úc, chúng ta nên lãnh hội.
Và, như đã viết ở trên, vì công việc mua rượu cleanskins vừa mang tính cách “hên xui may rủi” vừa không bán thường xuyên, liên tục , cho nên trước khi mua nhiều bắt buộc phải uống thử một chai (chứ đừng thấy đại hạ giá 8 đô-la xuống là còn 5 đô-la là nhắm mắt mua ngay), chỉ khi nào thấy uống được thì mới năn nỉ bà xã ứng tiền để mua vài thùng mà “tích tửu phòng… hạn”.
LN Đồng
©T.Vấn 2011
