Clementine (Dân Ca Mỹ)
Phạm Duy sưu tầm và viết lời Việt
Uyên Di trình bày
(Nguồn: Facebook Nhạc Tuyển Top 10)
Clementine là một bài hát folk ballad rất quen thuộc của Mỹ thường được cho là sáng tác bởi Percy Montrose (1884), hay đôi khi là Barker Bradford. Bài hát này được cho là bắt nguồn từ một bài hát khác mang tên Down by the River Live’d a Maiden do H. S. Thompson sáng tác năm 1863.
– Bài hát là lời của một “49er” (một người trong cơn sốt tìm vàng California năm 1849) thương tiếc cho đứa con gái bé nhỏ Clementine đã qua đời do chết đuối trong một lần đùa chơi ven sông.
– Tên đầy đủ của bài hát là “Oh My Darling, Clementine”. Bài hát này đã trở thành một bài hát không thể thiếu của các nhóm hướng đạo sinh trong những dịp lửa trại hay những chuyến đi chơi.
– Clementine thường được biết đến với 2 phiên bản lời khác nhau, một phiên bản gốc và một phiên bản dành cho trẻ con. Phiên bản dành cho trẻ con thường được thêm vào đoạn hát về tác dụng của việc hô hấp nhân tạo (artificial resistation – CPR (Cardiopulmonary Resuscitation) và bỏ bớt đoạn về việc “người cha hôn người em gái nhỏ của Clementine và quên đi cô con gái đã mất” để tránh những thắc mắc về đạo đức.
– Bài hát (tất nhiên) từng được thể hiện qua rất nhiều ca sĩ folk khác nhau. Trong đó có thể kể đến Connie Francis, Mitch Miller, Freddy Quinn, Bobby Darin, Kirk Franklin…
Bài hát cũng được các nghệ sĩ piano Hàn Quốc như Yiruma hay Jeon Su Yeon chơi lại trong album của mình.
Tom Lehrer, một ca sĩ đồng thời cũng là một nhà toán học vui tính đã hát ca khúc này theo 4 phong cách hoàn toàn khác nhau: phong cách Cole Porter, phong cách nhạc thính phòng Ý, phong cách Beat, và kết thúc là phong cách của những bản opera vui nhộn.
– Bài hát cũng được chuyển ngữ sang rất nhiều thứ tiếng khác nhau trên thế giới. Trong phiên bản Scotland, cô bé Clemetine được leo núi (Climbing Clementine); trong phiên bản Trung Quốc, đó là một bài hát mừng sinh nhật.
Riêng ở Việt Nam, có tới 3 lời Việt được các tác giả Ngô Bích San, Hoàng Quý và Phạm Duy viết lời Việt. 2 phiên bản đầu là những bản sử ca hào hùng, chỉ có lời do Phạm Duy bám tương đối gần với nội dung gốc của bài hát.
©T.Vấn 2020
