Trưa nay có thì giờ rảnh, tôi đi tìm nhạc để lồng vào danh sách 1000+/- bài nhạc hay của mình. Khi đi tới bài Chỉ có ta trong một đời của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, tôi hy vọng ai đó sẽ post lên version này do ca sĩ Thiên Phượng hát, và anh Duy Cường hòa âm. Sở dĩ nói “hy vọng”, vì tôi nghe lần đầu bài này do cô ấy hát, mà không biết bạn có như vậy hay không, chứ tôi thì ai hát lần đầu là nhớ hoài cách hát đó, sau đó ai hát tôi cũng không thấy hay nữa. Cũng chính ở điểm này mà tôi rất thích các bài Lê Uyên Phương do Thiên Phượng hát, Duy Cường hòa âm (dĩa CD Đá Xanh), còn cũng những bài ấy mà do Lê Uyên và Phương song ca thì dù ai khen cách mấy tôi cũng không thể cảm được.
Tôi rất thích bài nhạc này, về ý tưởng nhạc, giai điệu, hòa âm, cách trình bày của ca sĩ Thiên Phượng. Hai lần đánh trống cái bụp bụp ở đầu bài cùng với tiếng rung của violon đã tạo ra một cảm giác suspense ly kỳ, không biết bài sẽ dẫn ta về đâu. Lời nhạc cũng rất hay và sáng tạo, nhưng đọc kỹ cũng thấy nội tâm nhân vật TCS đó nhá. Này nhé: vẽ tên mục đồng, thì nhiệm vụ chính là chăn trâu chứ gì, vậy mà vẽ thêm con ngựa hồng, làm tên mục đồng phóng lao thì phải theo lao, muốn chăn trâu cũng không được … Điệp khúc thì cũng rất là “đang ôm em mà đã nhớ em ngày sắp tới”, rất đặc trưng của ông: chào những cây xanh nụ hồng, một ngày sẽ không còn thấy lại. Cuối cùng, vì “gian manh của loài người“, và vì “nơi đây nặng tình” ông đành “chìm dưới mênh mông“. Từ chỗ “thề sẽ rong chơi” trong phiên khúc 1, tới “tôi hằng biếng vui chơi” câu kết của phiên khúc 4, một bài hát thuật đủ một kiếp người, thật tài tình và cũng thật chua chát.
1. Đời vẽ tôi tên mục đồng,
Rồi vẽ thêm con ngựa hồng,
Từ đó
lên đường
phiêu linh …
Đời vẽ trong tôi một ngày,
Rồi vẽ thêm đêm thật dài,
Từ đó
tôi thề
sẽ rong chơi …
Điêp Khúc:
Chỉ có ta trong một đời,
Chỉ có ta trong một thời,
Một thời
Với yêu người mà thôi …
Chào những cây xanh nụ hồng
Chào những con sông thị thành
Một ngày
Sẽ không còn thấy lại
Từng ngày đi dần tới
Hẹn hò với trời mây …
2. Đời vẽ tóc em thật dài
Rồi vẽ môi thơm nụ cười
Từ đó
thiên hạ
vui tươi …
Đời vẽ tim em lạ kỳ
Tình có trong em nhiều mùa
Từ đó
thiên hạ
quá ưu tư …
3. Đời vẽ tôi trong cuộc tình
Đầy những yêu thương giận hờn
Từ đó
sớm chiều
bâng khuâng …
Đời vẽ tôi tên tuyệt vọng
Vì lỡ nơi đây nặng tình
Từ đó
tôi chìm
dưới mênh mông …
(trở lại điệp khúc )
4. Đời đã cho tôi ngậm ngùi
Đời sẽ cho thêm ngọt bùi
Đời sống
chan hoà
trong tôi
Đời đã cho tôi một ngày
Nhìn thấy gian manh loài người
Từ đó
tôi hằng
biếng vui chơi …
Tôi biết bài này cũng khoảng 8 năm rồi, khi anh chị Cường – Thiên Phượng cho ra CD của họ năm 2000. Biết bài này rất lâu trước khi mới biết lời nhạc của bài Un Jour Un Enfant mà tôi sắp đề cập.
CD này giờ chắc “out of print” rồi, vì anh Cường đã về sống VN, chắc cũng không có ý định tái bản CD này. Tôi thích hết các bài trong CD. Nếu bạn muốn nghe một số bài khác do anh Cường hòa âm thì sang lại trang này http://hoctroviet.blogspot.com/p/1000-bai-nhac-tuyen-viet-nam.html, tìm bài nào có dấu hoa thị (*) để nghe. Tôi sưu tầm được khoảng 50 CD do anh hòa âm nên nghe bài nhạc youtube nào anh làm hòa âm đằng sau là biết liền.
Tôi cũng có nghi án này khó giải quá. Tôi không biết nhạc sĩ TCS viết bài này năm nào, nhưng ý tưởng “vẽ” thì có một bài hát tương tự như vậy đã đoạt giải Eurovision 1969, bài đại diện Pháp Quốc “Un Jour, Un Enfant” do Frida Boccara hát.
Hai bài này nội dung hoàn toàn khác hẳn nhau, nhưng có chung ý tưởng “vẽ” lúc ban đầu.
Frida Boccara
UN JOUR, UN ENFANT
Emile Stern – Eddy Marnay
Un jour se lèvera
Sur trois branches de lilas
Qu’un enfant regardera
Comme un livre d’images.
Le monde autour de lui
Sera vide et c’est ainsi
Qu’il inventera la vie
A sa première page.
En dessinant
La forme d’une orange,
Il donnera au ciel
Son premier soleil.
En dessinant l’oiseau
Il inventera la fleur,
En cherchant le bruit de l’eau,
Il entendra le cri de coeur.
En dessinant
Les branches d’une étoile,
Il trouvera, l’enfant
Le chemin des grands
Des grands qui ont gardé
Un regard merveillé
Pour les fruits de chaque jour
Et pour les roses de l’amour.
Tôi không thắc mắc nhiều về sự vay mượn ý tưởng, vì nó rất tự nhiên. Thí dụ như George Harrison xin phép bê luôn tựa bài của ca nhạc sĩ James Taylor “Something in the way she moves …” thành câu đầu của tác phẩm bất hủ của mình “Something”, có sao đâu. (Xem thêm http://en.wikipedia.org/wiki/Something )
Khi nào ăn cắp melody của cả phiên khúc hay cả bài thỉ mới tệ, lừa gạt người khác và cả bản thân mình.
Học Trò
©T.Vấn 2018
