Lý Thuyết Sáng Tác Truyện Ngắn
Ngu Yên dịch
Mặt ngoài của câu truyện phải hấp dẫn tạo ra sức lôi cuốn. Tôi nhớ có một nhà văn ngoại quốc viết rằng, làm thế nào để độc giả đọc gần hết một trang đã cảm thấy mong muốn đọc trang tiếp theo. Làm sao để diễn đạt chất hấp dẫn?
James Cooper Lawrence trong A theory of the Short Story nhận xét sự “chung chung” làm mất chất hấp dẫn. Tôi giải thích rằng, trong mỗi trang truyện đều có ít nhất một điều gì chủ lực. Những điểm chính này cưu mang ý tưởng, suy nghĩ, tứ văn, hoặc hình ảnh, phải được trình bày một cách độc đáo, mới lạ, hoặc tối thiểu là không “chung chung.”
Chung chung là gì? Cái mà mọi người đã biết đã quen thuộc. Tình yêu chung chung. Nỗi buồn chung chung. Cảm giác chung chung…. Những cái không khơi dậy cảm xúc của người đọc. Chung chung mang tính phổ quát, lập lại nhiều lần, hiện diện giống nhau hoặc tương tựa. Rất nhiều truyện chung chung, nhiều bài thơ chung chung, tất cả chung chung sẽ tiếp tục chung chung, nhanh chóng đi vào quên lãng. Quan trọng nhất, chung chung là của người khác, của đám đông, của sáng tác đồng phục. Một sáng tác độc đáo cần được cá nhân hóa. Cái gì là của riêng mình trong trang viết này? Nếu không có gì riêng, có thể có thứ gì khác với cái chung chung? Cá nhân hóa mang theo cá tính, tài năng và văn hóa của người viết, trên hết vẫn là sáng tạo. Không có sáng tạo chung chung mặc dù rất nhiều sáng tác chung chung. Mỗi sáng tạo là mỗi cá nhân hóa, nổi bật lên khỏi cái chung chung. Khi sáng tạo nào đạt đến cao điểm, sẽ bắt đầu bị chung chung hóa. Và nguy hiểm thay, chính tác giả người sáng tạo ra cái sáng tạo cao điểm dễ dàng trở thành chung chung hóa tài năng của mình.
(Introduction của Looking For the Dead’s Breath của Ngu Yên.)
Link:
https://www.academia.edu/98728316/L%C3%BD_Thuy%E1%BA%BFt_
The Art of Novel của Milan Kundera
Ngu Yên dịch. 178 trang.
Vào thế kỷ 20, Marcel Proust đã khám phá ảnh hưởng quá khứ đối với cá nhân và James Joyce đã đặt câu hỏi về khả năng nhận biết hiện tại. Kundera lập luận, chẳng bao lâu nữa tất cả các hệ thống giá trị được chấp nhận sẽ bị mất uy tín và bị bãi bỏ, dẫn đến sự thống trị của tính phi lý. Các tiểu thuyết gia thời hiện đại, bao gồm Franz Kafka, Robert Musil và Hermann Broch, đã đề cập đến tình trạng này. Trong tất cả các thể loại, chỉ có tiểu thuyết mới có khả năng phản ánh những thay đổi trong nhận thức đi kèm với sự xuất hiện của con người hiện đại.
Books and Boots:
Đây là một cuốn sách ngắn, chỉ 178 trang với khoảng cách lớn giữa các phần, nhưng nó giải thích rất tốt cách Kundera nhìn nhận lịch sử và chức năng của cuốn tiểu thuyết, như một cuộc điều tra về cảnh ngộ hiện sinh của nhân loại. Nó đã thay đổi hình ảnh trong đầu tôi về Kundera từ một tiểu thuyết gia khiêu dâm thành một nhà tư tưởng kiêm nhà văn theo chủ nghĩa hiện sinh theo truyền thống của Sartre.
Link:
