Vô Ưu – Tranh: Thanh Châu
NHÌN THEO CHÙA CỔ QUÊ NHÀ
đi xuống phố nửa đêm tìm lại những
cái tôi nào của ngày trước với ngày
sau lối mịt mù trí nhớ mắt cay
sè đêm hạnh ngộ gương xưa mùa cổ
độ người một thuở ùa về chân dung
lạ còn ai đi giữa trần gian soi
lại gọi nửa đời lạ lẫm gió hư
vô đêm cũng lầmlạc mãi chưa về
tới thắp đuốc chờ người mãi những mùa
xuân chút tình cờ mà gặp gỡ một
đời để hương lưu giữ xanh vầng tóc
trắng. Và đêm và em và trí nhớ
và nhớ nắng mưa một thời thật xa
xưa mà thật gần như hơi thở.
HÀ NỘI (AP) – Đó chỉ còn là những bóng
hình, theo lời người phát ngôn của nhà
nước hôm Thứ Ba khi được các phóng
viên quốc tế phỏng vấn về ngôi chùa
cổ từng là nơi Tuệ Trung Thượng Sĩ
ngồi nhìn trăng và làm thơ mà bây
giờ ông Pete Peterson vẫn thường
xách xe gắn máy chở cô vợ Việt
vào chơi. Trong tôi vẫn cổ một vầng
trăng già từ sách học một thời ấu
thơ mát lạnh một lần sững nhìn để
ngàn năm tê ngấtlịm như mây tìm
đến quê nhà. SÀI GÒN (Reuters) – Bây
giờ là nơi du lịch, theo lời người
phát ngôn của Thành Hội Phật Giáo hôm
Thứ Hai, khi được hỏi về Xá Lợi
Tự nơi một thuở tôi ngồi học vùi
đầu vào trang sách cổ nghe gió nghìn
năm xao xác nhìn hoài không thấy chân
dung. Đêm cổ tự quê nhà có lạnh
buốt như tôi tận Miền Bắc Hoa Kỳ
còn trong lòng sột soạt giấy vở xưa
thư kiếm đã nhạt nhòa trang ký ức
thật xưa cổ. LITTLE SAIGON (UPI) –
Có những người trung niên vẫn ngồi bên
ghế đá nhìn cao lên các đám mây
và ưa nói lung tung về chùa cổ
quê nhà, theo lời người phát ngôn của
thị xã Westminster hôm Thứ Bảy,
và chúng tôi lo ngại cho sức khỏe
của các cư dân này. Nếu họ ngồi
đánh cờ tướng để ăn tiền thì chúng
tôi chắc chắn là an tâm hơn, người
phát ngôn nói thêm. Khi đêm xuống sương
dày mịt lối tôi ngồi nghe chuông mõ
đếm canh thâu mà rất lạ cũng rất
quen buổi tối cho mắt mở nhìn thấu
suốt nghìn năm.
THẤP THOÁNG
NHỮNG MẢNH… (ĐỜI)
Về đây để ngồi những ngày thứ hai
thứ ba thứ tư thứ năm thứ sáu
thứ bảy chủ nhật, đổ mồ hôi cho
tròn một tuần, giữa chợ trời chợ đất
chợ đời quanh mình có quen cũng vờ
như xa lạ, bốc từng nắm chữ trải
đầy lên giấy, đổ cả lon mực ra
bày hàng, quay lại nạt con, bảo ngồi
yên, để bố bày trò phù thủy kiếm
tiền rồi sẽ dẫn con đi xem xi
nê Jackie Chan, trước mắt nhìn
thấy có ông đi qua có bà đi
lại, có tôi gãi đầu mày mò từng
chữ Ăng Lê, dốc hết túi moi cạn
kho ra hòng làm xiếc chữ i chữ
tờ, chỉ mong rồi kiếm đủ sống qua
ngày, vẫn hồi hộp không hiểu sáng mai
ra sao, khi chủ phố tới gõ cửa
đòi tiền, mà chưa kiếm đủ để nộp
cho con theo học trọn lớp hè để
buổi sáng chở con đi học, thấy trước
nhà vẽ đầy huy hiệu băng đảng, cũng
ráng mỉm cười với mấy cậu Mễ đầu
trọc bên đường, chỉ mong đêm đêm về
không bị quậy phá, mà lòng lo sợ
con lớn lên rồi chơi với các cô
cậu giang hồ, quen với những đêm thứ
sáu thứ bảy nghe nhạc trong xóm ầm
ầm, tiếng đàn tiếng hát tiếng giậm chân
nhảy vang vang, tiếng ồn tiếng cười tuổi
trẻ Mễ Tây Cơ, xoa đầu con bảo
ráng học cho mau, để nữa lớn phải
bỏ xóm này cho sớm, lạy trời lạy
phật, ngoan để đừng như bố lang thang
một đời vẫn ngu ngơ bất định, mong
sau này dạy cho con môn võ nhà
chùa trâu đất qua sông, trâu bùn vượt
biển, mà chờ khi đất tan bùn rã
chứ dám mong gì trần gian hơn để
êm về đùa giỡn với con, dạy đọc
bên này chữ ti bên kia chữ tờ,
nghe bên này chữ bi bên kia chữ
bờ, nài nỉ con ráng học cho đủ
chữ để đọc những tờ thư nhăn nhúm
từ các cô các chú nơi quê nhà
gửi tới, xin con đừng thắc mắc sao
thư bên trời xa mặt trước mặt sau
không thấy gì vui, giấy cũng không thành
màu giấy, mực vẫân cứ là màu tím,
góc thư vẫn cứ phi cơ, tiền tem
lên tới số nhiều ngàn, sao tái bút
luôn luôn là lời nhắn xin tiền, và
chuyện kể không bao giờ thơ mộng, thôi
để bố dạy con nheo mắt làm trò,
tập nhìn xem bên này chữ vui bên
kia chữ buồn, xem phía sau ai người
kẻ chữ, mà sao tim bố vẫn nhói
đau như thời mới ra đi, để tôi
những chiều thứ bảy ra biển ngồi nhìn
vào nơi thật xa thấy mình vẫn thấy
vẫn nghe vẫn cảm tiếng cười tiếng khóc
các em bên kia trời đông sao vẫn
như thời thơ trẻ để tôi bên này
bây giờ như đã già thêm trăm tuổi
để nhìn các em quê nhà câm lặng
nặng nhọc mỗi ngày đạp xe ra chợ
áo rách sờn vai không đầy chén cơm
mỗi chiều vẫn tin vào trời vào phật
chuyện xưa một thuở trần gian đi lạc
phải đành cho trọn kiếp người. những trận
mưa khuya sài gòn ai hay vẫn ướt
khung kính quận cam ai hay vẫn lạnh
buốt tôi bên trời.
TÔI ĐI TÌM EM ĐỜI NÀY, ĐỜI NÀY
Lời này là lời mỗi ngày tôi đọc,
mỗi ngày tôi ca, tôi hát, tôi nhẩm,
tôi ăn, tôi nuốt, tôi cười: Rằng cái
này có nên cái kia có, rằng cái
này không nên cái kia không… lời này
là lời mỗi giờ tôi thở, mỗi giờ
tôi hít, tôi nhìn, tôi rờ, tôi nắm,
tôi vò, tôi nếm: Rằng cái này sinh
nên cái kia sinh, rằng cái này diệt
nên cái kia diệt… mỗi phút, mỗi giây,
lời này, lời này…. ngấm vào người tôi,
là máu thịt tôi… là tôi, là cái
không tôi, là của tôi, là cái không
của tôi… lời này, lời này, chỉ còn
một lời này thôi. Lời này là lời
mà tôi đã nói, với em, trong lớp
học, ngoài thư viện, cuối giảng đường, bên
giường bệnh: rằng cái này có nên cái
kia có, rằng cái này không nên cái
kia không, rằng cái này sinh nên cái
kia sinh, rằng cái này diệt nên cái
kia diệt… rồi em có nhớ, rồi chỉ
vì em, một hôm hai hôm nhẫn tới
ba hôm, tôi đã vào đời, vào đời
và để tìm em, để nói với em,
với em, lời này, lời này… Một đời
một đời trĩu nặng khôn lường, rằng em
có biết không chỉ một đời, rằng tôi
ngồi đếm, một đời, hai đời, ba đời,
bốn đời… tới vô lượng đời… rằng em
có nhớ, là tôi đã ngồi, đếm số
cho em bao đời, bao đời, bao đời…
rằng tôi tìm em từ vô lượng đời,
để kể em nghe, rằng cái này có
nên cái kia có, rằng cái này không
nên cái kia không, rằng cái này sinh
nên cái kia sinh, rằng cái này diệt
nên cái kia diệt… tôi ngồi tôi đếm…
không ai, không ai, chỉ còn một nắm
thịt da đang đếm, em có nghe không,
chỉ còn tiếng đếm, chỉ còn một nắm
thịt da đang ngồi, đang ngó, đang nói
với em… Đời này, đời này… rằng em
không nhớ là vô lượng đời, là anh
đã ngồi, gõ quan tài em, ngồi ca,
ngồi ca, rằng em hãy nghe, rằng cái
này có nên cái kia có, rằng cái
này không nên cái kia không, rằng cái
này sinh nên cái kia sinh, rằng cái
này diệt nên cái kia diệt… rằng tôi
bao đời, nhìn nhan sắc em, bao đời,
bao đời, nhìn nụ cười em, bao đời,
bao đời, rồi nài nỉ em, rằng hãy
nghe tôi, hãy nghe lời này, rằng cái
này có nên cái kia có, rằng cái
này không nên cái kia không, rằng cái
này sinh nên cái kia sinh, rằng cái
này diệt nên cái kia diệt… Đời này,
đời này… rằng em hãy thấy… đời này,
đời này… rằng em hãy thấy… có cái
không sinh, có cái không diệt… có lời
đang đếm, vẫn là bất động, bất động,
bất động, bất sinh, bất sinh… có lời
đang đếm trải vô lượng đời, vẫn chưa
thành lời, vẫn chưa thành lời…
Ừ THÔI VỀ THÔI
Chạy tới chạy lui, chạy xin gõ cửa,
năn nỉ anh sứ, níu áo chị sứ,
cho tôi về với, tôi về tung hô,
tôi nói thiệt mà, cho về cho về,
ừ thôi tôi về, bạn bè đợi chờ
bao năm bao năm, giấy tờ khó thế,
tôi cũng Việt Kiều, tôi cũng thương nước,
ừ thôi về thôi, có thầy tôi mong,
có bạn tôi ngồi, có em tôi chờ,
có cháu tôi đợi, chờ đợi bao năm,
bao năm bao năm. Ừ thôi về thôi,
cho tôi về với, theo đúng chính sách,
tôi ôm tiền về, rải khắp quê nhà,
cho dân bớt đói, cho người bớt đau,
cho mưa bớt lạnh, cho lòng biết thương,
cho lời năn nỉ, dễ bớt đi mà,
dân khổ nhiều rồi, Việt Kiều hòa giải,
xin quan bớt tham, nói theo chính sách,
đổi mới đổi mới, tôi đổi mới thiệt,
năn nỉ xin về, tôi ôm tiền về,
tiền về tiền về. Ừ thôi về thôi,
tôi về giữa chợ, Bến Thành Bà Chiểu,
Đồng Xuân Thanh Trì, tôi ngồi giữa phố,
Tự Do Công Lý, Phố Cổ Hà Nội,
Phố Cổ Hội An, tôi ôm tiền về,
tôi về tôi thuê, phướng lọng đám cưới,
tôi trả tiền thuê, dàn kèn đám ma,
tôi làm đám rước, đi khắp cả nước,
mời gọi toàn dân, đổi mới đổi mới,
đổi mới thiệt mà, thuê khắp dân nghèo,
tiền tôi rải ra, giúp em đánh giày,
cứu em bán dâm, loa kèn kêu gọi,
từ bi từ bi, tôi rải hoa trời,
tặng khắp mười phương, trong tù ngoài ngục,
lòng từ vô lượng, vô lượng vô lượng.
Tôi mời đồng bào, cả nước ra ngồi,
giữa phố đầu phố, không cần tụng kinh,
không cần gõ mõ, không cần tung hô,
không cần kèn trống, không cần phướng lọng,
thôi ngồi xuống thôi, lắng nghe lắng nghe,
đừng nói đừng nói, này thân tôi ngồi,
này mắt tôi nhìn, này tai tôi nghe,
này lòng tôi mở, này là không thật,
này là biến hiện, này không thật tôi,
này không thật chị, này không thật em,
này là thân ngồi, nhưng không là tôi,
nhưng không của tôi. Tiền tôi ôm về,
tôi rải làm mưa, này tôi im lặng,
không nói một lời, tôi không dám phiền,
không dám làm phiền, này tôi áo rách,
này tôi dép sứt, này tôi ấp úng, n
ày tôi theo Phật, lặng lẽ lặng lẽ,
tới không ai biết, đi không ai hay,
học hạnh hải đảo, vào ngồi xưởng gốm,
xin trọ qua đêm, thuyết tới gần sáng,
xin đừng trổi nhạc, xin đừng tung hô,
để cùng lắng nghe, dòng đêm đang chảy,
dòng đời đang trôi, vô thường vô thường,
chỉ một dòng sông, không hề có tôi,
không có của tôi, tôi học lặng lẽ,
im vắng im vắng, chỉ có cái thấy,
chỉ có cái nghe, không có tôi thấy,
không có tôi nghe, chỉ có lắng nghe,
không có tôi nghe, chỉ có lắng nghe,
không có ai nghe… Không nói không tôi,
không tôi không nói, không tôi hề nói,
không nói tôi hề, tôi hề không nói,
không lời không lời, đất trời vắng lặng,
vắng lặng đất trời, tôi cùng đồng bào,
ngồi đứng ngổn ngang, giữa phố đầu phố,
không lọng đám cưới, không kèn đám ma,
mời gọi lắng nghe, cả nước ra phố,
ngồi nghe đứng nghe, nghe tim mẹ thở,
nghe vọng em khóc, nghe khổ cúm gà,
nghe cửa tù mở, nghe tóc trắng dậy,
nghe nước mắt lăn, nghe đất trời lặng,
niềm thương vô lượng, vô lượng vô lượng…
Phan Tấn Hải
©T.Vấn 2018