Gió Xoáy – Tranh: THANH CHÂU
NHỮNG VẾT NHỌ/NHƠ LỊCH SỬ
[Vác bàn phím đào theo những lỗ thủng…]
—–
Khi ta sinh ra đã lịch sử đã có rồi(•)
Chép trên da thú, thẻ tre, giấy và bia đá
Trang nghiêm và thiêng liêng gọi là chính sử
Vui vẻ, tuế tóa, mách qué, quê mùa trên miệng chúng dân
Từng bị rẻ rúng và khinh khi gọi là dã sử
Bia đá bị mòn, bị đục, bị nung vôi
Thẻ tre và da thú và giấy hư hao mủn nát và không hiếm khi bị đốt
Thường xuyên được chép lại
Thêm và bớt thậm chí là vẽ vời bịa tạc
Sử gia cơm vua lộc nước
Lịch sử ẩm mốc trong những tàng thư
Miệng dân gian vốn dĩ dễ đong đưa
Dễ đặt bày
Truyền từ đời này truyền qua đời khác
Sâu sắc và cạn cợt
Dở và hay
Dã sử ảo mờ
Sống bên rìa lắt lay…
Khi ta sinh ra lịch sử đã có rồi
Những mảnh rách nát lịch sử
Những ngôn từ như bùa chú nhát người
Những ngôn từ như thánh phán trói người
Những ngôn từ búa xua lung lạc người
Những ngôn từ mịt mờ hỗn mang
Ta lớn lên trong điệp điệp trùng trùng những diễn ngôn gọi chung là lịch sử
Lịch sử nhào nặn ta theo những khung hình có sẵn
Lịch sử nắm cổ lôi ta về quá khứ
Quá khứ được hư cấu
Được dàn dựng đặt bày
Ta ngoan ngoãn làm tù binh lịch sử
Tù binh mù chữ
Tù binh ít chữ
Tù binh ngộ chữ…
Những món trộn lịch sử
Bắt mắt và ngon miệng
Những nồi lẩu lịch sử
Bình dân cho chúng nhân lũ lượt vây quanh
Những món sốt lịch sử
Béo ngậy thơm lừng mê hoặc
Những mì ăn liền lịch sử
Hung hăng chiếm lĩnh thị trường chữ nghĩa
Những hố đen lịch sử
Bí ẩn chết người lỡ bước sa chân
Những vũng lầy lịch sử phủ bóng đen thời gian
Thách thức chết người
Những đèn cù lịch sử
Nhạt nhẽo quay vòng trơ lì tuế nguyệt
Những màn rối nước lịch sử
Máy móc cứng đờ và mê hoặc
Những tấn tuồng lịch sử
Hăm he dọa nạt bằng mũ mãng cân đai trắng đen xanh đỏ râu ngắn râu dài bôi hề vẽ nhọ
Những miên man ngôn từ lịch sử
Lả lướt yêu ma, chập chờn mê dụ, ẩn dấu mánh mung, khôn ngoan, thánh thót…dày đặc tu từ
Những đồ giả cổ lịch sử
Mạ vàng lấp lánh khiến bao người tưởng bở kính cẩn cúi đầu chắp tay tin tưởng
Ta ngoan ngoãn tù binh
Ta vênh vang học giả vạn quyển thiên kinh
Lịch sử nhưng bạc lẻ móc ra từ túi áo túi quần…
Ta lớn lên giữa điệp điệp trùng trùng cái gọi là lịch sử
Trên mặt ta hằn in
Những vết nhọ/nhơ
Hình như khó rửa!
—-
(•) Ăn theo thơ ông NK Điềm!
CHÚNG TA!
—-
Chúng ta, tôi gọi chung là chúng ta
Số đông, có thể trừ bạn, trừ vợ/chồng/ con cái/cha mẹ/bạn bè của bạn
Không sao tôi vẫn dùng chúng ta
Chúng ta
Thời Internet
Toàn cầu hóa
Giải lãnh thổ
Giải hoặc, giải huyền, giải trung tâm…
Biết tất tật
Tất tất
Chiến sự cập nhật từng giờ từng phút
Ukraine
Dải Gaza
Nam Sudan
Somalia…
Chúng ta cập nhật từng giờ từng phút
Bầu cử tại TAIWAN đảng Dân Tiến giành chiến thắng
Ngài D.Trump có số phiếu áp đảo ở bang chiến địa trong cuộc chạy đua ứng viên của đảng cộng hòa
Chúng ta biết rất rành ngôi sao màn bạc X,Y, Z sơ ý lộ đồ nội y trong lễ vinh danh A,B,C
Chúng ta biết y như người trong cuộc ngôi sao ca nhạc F có năm đời chồng và danh hài G vừa bỏ vợ lần thứ tư
Chúng ta biết
Biết
Biết
Biết
Và biết…
Nhưng có vẻ hình như có vẻ
Chúng ta mù tịt
Mù tịt
Mù tuyệt đối
Tuyệt đối mù và điếc
Và cả ngậm miệng
Trước vô vàn oan trái
Vô vàn bất công
Vô vàn khổ đau
Vô vàn phi lí
Vây quanh
Chúng ta thở dài
Lảm nhảm những diễn ngôn cũ rích
Cũ rích và mầu mè ngôn từ ra vẻ
Mơ hồ
Thiêng liêng
Huyền bí
Nào lưới trời lồng lộng
Nào nghiệp quật
Nào nghiệp chướng tiền oan
Nào quả báo nhãn tiền
Nào thần linh giáng thế
Nào hồn oan trở về khóa tay vặn cổ
Chúng ta ngậm miệng run rẩy sợ hãi
Oán đất trách trời
Và mỉa mai cười
Và chửi đổng…
Chúng ta lẩn mặt một cách cao quý và tinh tế
Vào bản thể luận triết học
Vào thơ huê tình sướt mướt
Vào tiểu thuyết diễm tình tiểu thuyết dục tình
Vào công cuộc cải tiến chữ viết
Vào cổ thư bi kí giấy mủn chữ mờ
Vào hội họa trừu tượng và hậu trừu tượng cùng cực thực
Vào những tiệc tùng gặp gỡ đủ các loại lí do
Vào những vần thơ liêu xiêu quán cóc
Thao thức chữ
Thao thức màu
Thao thức thanh âm
Thao thức
Và thao thức…
Chúng ta ơi!
Chúng ta đang tuyệt vọng
Chúng ta khốn cùng trong niềm đắng cay
Trong nỗi chán chường
Trong buông thả
Chúng ta ơi!
NÀY ANH BẠN TRẺ…
Ô! Sao mà buồn vậy!?
Hắn kêu với tôi, chiều đông mù xám
Tôi và hắn bia cỏ…
Tôi
Bật cười
Bật cười
Lí do ư?
Nghe ta nói đừng vội bảo ngược đời
Này người ít tuổi hơn ta ba mươi năm có lẻ
Đừng tưởng bở
Người đã già hơn ta
Nỗi buồn thấm vào mắt người
Thấm vào tay chân người
Thấm vào tóc người
Thấm vào toàn thân người
Nhiều hơn ta hơn ba thập kỉ
Ba thập kỉ
Nhớ chưa ba thập kỉ
Hóa hổ hóa rồng hóa giun hoa dế
Bình địa ba đào
Nương dâu bãi bể
Với ta chỉ trong các biện pháp tu từ
Với người bày ra trước mặt
Sông khô
Suối cạn
Biển chết
Cá chết
Cây chết
Khí độc
Bụi mịn
Nợ công
Di dân làm thuê chết trong thùng xe lạnh
Người già hơn ta phiền lụy chất chồng
Người không nhìn thấy ư?
Vô số những người như ta cùng tuổi
Họ vui tối ngày
Vô số những người hơn ta mười, hai mươi tuổi
Họ sống trong sự hài lòng gần như tuyệt đối
Hài lòng
Hài lòng
Buông bỏ
Chặng bận tâm
Hầu như không một tiếng thở dài chứ đừng nói kêu than
Ô họ trẻ vô cùng, trong veo trong vắt
Vây bọc quanh họ lung linh ánh hào quang ngày xửa ngày xưa
Họ say mê những bài ca cũ
Họ xúc động dạt dào và thường hay khóc…
Người không thấy ư?
Này người trẻ tuổi!
Người có nhận ra!?
Các con của người cũng ít hơn người gần ba mươi năm
Và chúng già hơn ta sáu mươi tuổi lận
Ai khổ hơn ai?
Ai buồn hơn ai?
Ta và người ngồi uống bia mong rũ bớt nỗi buồn
Còn chúng?
Chúng biết uống gì?
Đặng Tiến (Thái Nguyên)
©T.Vấn 2024
