Triết Lý Potatoism
Bạn không đáp lời mời, mình ta uống, độc ẩm!
Hôm nay trời ít. nắng, bạn làm thinh. Cũng đành!
Mưa mấy ngày mà xanh cái sân rêu phong phủ. Mình ta mời ta đủ cho cơn say. Tự nhiên!
Đẹp lắm, mặt trời nghiêng. Quá trưa rồi xế bóng. Con đường vẫn lồng lộng hàng cây gió rung rinh…
Xưa, uống rượu một mình có cái thú của “nó”. Nay ta ngồi một chỗ…thế gian này thênh thang!
Và ta nghĩ miên man: Hạt lúa lép là lép không bao giờ nó tròn…Sông đời có nghĩa, nhơn…tròn rồi thì hết lép!
Đó là “lý” của “triết”. Đó là chuyện bình thường, không có gì vấn vương! (Vô thường mới là lạ!).
Đất trời bao la quá, ta cát bụi, vậy thôi! Xung quanh chỗ ta ngồi, một cánh đồng mút mắt…
Ta thấy ta mút mật, chung thủy với thời gian!
*
Hình như ngày đã tàn? Khi ta mở mắt thức, Hơi rượu bay thơm phức. Hai cái ly…chia ly!
Mình không tiễn ai đi, Tống Biệt Hành, bỗng nhớ:
“Đưa người ta không dưa sang sông
mà sao tiếng sóng nổi trong lòng?
Nắng chiều không thắm, không vàng vọt
sao đầy hoàng hôn trong mắt trong?”
Thơ Thâm Tâm thâm tâm thốn lòng ta gan ruột!
Chí lớn, cầm đã vuột! Chí nhỏ…rượu còn hơi!
Mạ về đi Mạ ơi. Chị về đi Chị ơi. Em về đi Em ơi!
Cờ một sao mà nặng, cờ ba vệt, nhìn chán…Trời ơi! Con mê sảng: Tất cả tiền định chăng?
GOOD MORNING
Tôi không nói nữa nha! Hôm nay Tin Thời Tiết! Tôi nói như đã hết những chuyện đó…hôm qua!
Tôi đang đi nhìn hoa (nhìn thôi chớ không ngắm), trời còn lạnh, rét đậm, nắng chưa lên! Không lên?
Tôi nói với mông mênh, tôi nghe sự im lặng. Con đường…vẫn đường vắng. Hàng cây…vẫn hàng cây!
Tôi nói với bàn tay – hai bàn tay bụm chặt. Tôi nói với con mắt…con mắt đang… thở dài!
Con mắt không ở tai, sao tôi nghe nó thở? Chỉ em, xa, tôi nhớ…làm cho tôi bâng khuâng?
*
Tôi không hề viết văn, chỉ làm thơ…giải trí. Tôi biết thơ, giọt lệ nên tôi thường nâng niu…
Với tôi: Thơ, Người Yêu! Với tôi: Thơ, Tổ Quốc! Tôi nghĩ Giọt Nước Mắt làm Đất Nước tôi xanh!
Tôi nghĩ chút long lanh của mực, Sông Núi sáng! Chao ôi tôi lãng mạn từng con chữ hay sao?
Ơ hay, ai đó chào. Tôi nghe như em vậy!
Hôm nay, sông vẫn cháy. Hôm nay mây vẫn bay…
Ôi Hôm Nay Hôm Nay Gửi Em Bài Thơ Mới!
Cỏ Không Xanh Màu Cỏ
Không Biết Xanh Màu Gì
Ngày không bao nhiêu giờ mà chờ hoài không nắng! Tháng Năm trời nằng nặng như là đã mùa Thu…
Mù không phải sương mù cũng không là tuyết phủ. Cỏ không xanh màu cỏ, không biết xanh màu gì?
Cây cũng không xanh rì mà hình như bàng bạc. Bầy quạ không bay sát lòng đường dẫu không xe…
Nhà Thờ, Chùa vắng hoe. Tháng Năm, một ngày Lễ – một ngày dành cho Mẹ, Thiệp chợ cũng không chưng…
Hai năm một mùa Đông kéo dài hơi lâu nhé…
*
Tôi không có gì kể cho bạn nghe hôm nay. Cũng không có email để hồi âm cho có!
Tôi ra sân ngó gió. Gió không có cái hình. Hiu hiu là làm thinh. Cây bất bình, im lặng.
Thôi thì tôi chờ nắng. Tôi không nói chờ mưa…vì mưa đã rất xưa, buồn nào cũng rất cũ…
Cỏ không xanh màu cỏ, không biết xanh màu gì! Thơ tôi như Đường Thi thời cao sơn lưu thủy…
Tiếc đây không phượng vỹ để thơ bay dưới hoa!
Phượng Ơi La Jacaranda
Mỗi năm hoa phượng nở là mùa học trò mừng. Mùa Hạ là mùa Xuân của những em…dễ ghét.
Sân trường không ai quét / hoa rụng, nhớ Thầy, Cô! Bà Cai Trường thẩn thơ đi trên sân trường đỏ…
Bà nhớ mấy đứa nhỏ, mỗi ngày bà một già. Một cơn gió bay qua, buổi chiều tà ùa tới…
Thầy, Cô xa vời vợi đi về quê Thầy, Cô…Học trò vẫn ngây thơ nhưng mỗi ngày một lớn!
Sân trường, hàng cây phượng, mỗi cây Niềm Cô Đơn. Có một người nhớ thương Cô Hiệu Trưởng, ai biết…
*
Tôi xa trường biền biệt…Cây khuynh diệp xa tôi! Những cây phương trên đồi, bây giờ sao Phượng Tím?
Hoa Phượng đỏ, kỷ niệm, đã bay về Phan Rang… Hai Thế Kỷ lang thang, tôi gặp hàng dương liểu.
Không ai biết, ai hiểu tôi nhớ thương ai đâu! Một hôm, ai chải đầu, tôi tưởng hoa phương nở…
Học trò, tôi có nhớ…không bằng nhớ người ta! Người ta cũng tên hoa / nở bên trời…biền biệt!
Tôi nhớ ai nhớ thiệt Phương ơi La Jacaranda…
Muôn Tâu Bệ Hạ (*)
Hôm nay ngày cuối Xuân, ngày mai, lịch vào Hạ, hèn chi nắng nhiều quá, chưa nóng lắm…còn Xuân!
Tôi nghĩ đến Giai Nhân / gác chân ngồi bệ cửa / ai nhìn xa không nhớ… không là Tư Mã nha?
Tôi yêu tất cả hoa / vì Giai Nhân đua nở, tôi thích con bướm đỏ đậu trên môi của nàng…
Phải chi tôi là chàng / người của nàng mộng tưởng / tay trong tay một hướng…mình đi vào rừng thông!
Đà Lạt ôi nhớ nhung…Phấn thông vàng trên tóc…Cuộc chiến tranh tủi nhục…trơ vơ những núi đồi!
Tôi buồn chớ! Xa xôi…ước mơ ngày sum họp, ngày vui bạn cùng lớp, cùng trường xưa, hỏi han…
Ngày đó nắng chan chan…Mùa Xuân hay mùa Hạ? Tôi vuốt nàng hai má…thấy sông núi tôi còn!
Sông dẫu cạn, núi dẫu mòn, nhân dân TA Bắc Nam là một, Chân Lý đó đời đời không thay đổi! (**)
Em ơi cho anh nói: Tóc em là suối mơ…”nếu bước chân ngà có mỏi, xin em tựa sát lòng anh!”. (***)
(*) Trước Vua, mình quỳ xuống và. nói “Muôn tâu Bệ Hạ…”. Khi Vua phán: “Khanh hãy bình thân”, mình đứng dậy, nói: “Muôn Tâu Hoàng Thượng…”. Mở đầu thư cho Vua Bảo Đại, Thủ Tướng Ngô Đình Diệm khi chưa làm Tổng Thống, viết. “Kính thưa Hoàng Thượng”.
(**) Nhời của Hồ Chí Minh.
(***) Thơ Đinh Hùng.
Một Mai Em Có
Ngang Tùng Nghĩa
Một mai em có ngang Tùng Nghĩa
nhớ ghé giùm anh một mái trường
nhớ nhắn giùm anh cô giáo Huế
lời người viễn xứ rất yêu thương…
.
Bốn tám năm rồi, lâu lắm nhé
đã hai Thế Kỷ đó em à…
hòa bình anh phải qua nhiều trại
tuổi trẻ anh tàn như kiếp hoa…
.
Cô giáo. ấy tàn như cỏ dại,
cỏ may Tùng Nghĩa bám lai quần,
Về hưu có lẽ khi còn trẻ
còn lại chăng là dáng nhớ nhung!
.
Em ghé thăm hay em chẳng ghé,
chuyển lời thăm hỏi, chuyển hay không,
thì anh chẳng giận hờn chi cả;
em để cái nhìn như có thăm…
.
Anh có bài thơ cho có nghĩa,
có tình anh với chút Quê Hương!
Chuyện trăm năm cũ ngàn năm cũ,
gửi gắm ngàn năm một chút buồn!
.
Cũng tại em mà, hay trách móc:
“Anh làm thơ không biết làm chi?”
Em về Đà Lạt ngang Tùng Nghĩa
có chuyện lang thang một chuyến về…
.
Có thể bây giờ cô giáo Huế
đang ngồi trên núi ngó ra sông,
năm mười bảy tuổi trăng mười bảy,
còn đọng trong lòng một chút sương…
Kiếp Sau Xin Chớ Làm Người
Làm Cây Khuynh Diệp Trường Bùi Thị Xuân
Khi em chìa bàn chân, anh hôn em ngón út.
Khi em nghiêng mái tóc, anh hôn em bờ vai
Không phải chỉ hôm nay, anh hôn em. chừng đó…
Để mai trời nổi gió, anh hôn em chỗ nào?
.
Có nhiều giấc chiêm bao tỉnh dậy mình quên hết
Không biết khi mình chết có tỉnh hồn đôi khi?
Nói với em hôm nay chuyện gì đâu không á!
Và em chìa cái má…anh hôn em hai bên!
.
Thế mà sáu năm quên khi anh vào Cải Tạo!
Mỗi sáng nghe chim sáo kêu vang vang bìa rừng
Anh trong hàng ngó mông ra cánh đồng bát ngát
Anh thấy mây tản mát…những nụ hôn ngày xưa…
.
Em ơi gì cũng thơ ngay từ em ngón út!
Cái gì cũng là mật từ nước mắt của em!
Rào kẽm gai dày thêm còn chút thềm trăng rọi,
Góc lán trại anh nói anh nhớ em vô cùng…
*
Sáu năm trời, lao lung! Bốn hai năm lưu lạc
Hai Thế Kỷ tan nát biết bao nhiêu ước mơ…
Anh đang nói bây giờ…với em ngàn năm trước!
Em à, anh có thước đo em Tình Thiên Thu!
.
Con hạc trắng đổi màu ra màu vàng áo lụa
em vừa bay trong gió em vừa bay trong mưa…
Áo dài em phất phơ lộ bàn chân ngón út
Cảm ơn em mái tóc còn cho anh chân mây…
.
Được kẽ em chân mày kiếp sau tình biết mấy!
Xưa có chàng Vô Kỵ nói với nàng Triệu Mình
Nàng Triệu Minh giật mình nhưng em thì không nhé?
Với anh, em diễm lệ như Đà Lạt trăm hoa…
.
Mãi mãi mình không già, mãi mãi em là Út!
Anh nhớ em nước mắt, anh uống hết trời mưa…
Em cầm nhé bài thơ, gió, em che giùm tóc…
Khép lại cửa lớp học, cây khuynh diệp mưa ơi!
.
Kiếp sau không làm người mà làm cây chờ gió,
nhìn bàn chân em lộ cái ngón út anh thương…
Chúng mình về thăm vườn: Vườn Bích Câu Đà Lạt…
dựng lên từ đổ nát Tượng Tình Yêu: Trái Tim! (*)
(*) Người Đàng Ngoài gọi Trái là Quả, thí dụ: quả mận, quả mơ…qua tim chó, quả tim lợn, quả tim người…nhưng trên bìa trước của tờ báo Trái Tim Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp tôi thấy “Sáng lập năm 1953 tại Hà Nội”. Thế thì…dễ thương còn một chút này chẳng gìn cho vững nỡ giày cho tan? Tôi dùng chữ Trái khi nói về quả như “đơm bông kết trái”.
Trời Vẫn Còn Xuân
Lòng Hết Xuân
Nắng chỉ hôm qua, trời đổi mùa,
Hôm nay đẹp thật: gió như thơ!
Một câu gợi ý bay qua mặt
mà mát…Nghe lòng êm ả mơ…
.
Có lẽ tại chim về giỡn nắng?
Cành rung rinh lá mấy chùm hoa…
Cỏ biêng biếc ngả vào nhau nói:
“Trời đổi mùa rồi, ta với ta!”?
.
Hôm nay là bắt đầu Xuân mới?
Lâu nhỉ mùa Đông ở quá lâu!
Sáu tháng ít gì? Năm ngoái lận,
Dài ghê! Lạnh cũng có chiều sâu!
.
Lịch thì: Tháng Sáu Sang Mùa Hạ,
Còn tháng Năm, còn…hai mươi ngày…(*)
Còn được chút nào hay chút đó
Còn thuơng, còn nhớ…cũng còn đây?
.
Tôi ra ngắm năng, nhìn hoa nở
Tôi nhớ em ờ tôi nhớ em!
Em cuối chân mây, em chắc biết
…nên chùm bông giấy ngước đầu lên!
.
Tại sao bông giấy không hoa giấy?
Như nụ hồng quen nói nụ hường!
Má thắm của em đâu phải nắng?
Mà vì tôi nhớ muốn gần hôn!
*
Tôi mơ màng nghĩ bài thơ đẹp,
Em áo dài tha thướt gió bay…
Em ở quê nhà, em bận lắm,
Tôi thì thơ thẩn cuối trời Tây!
.
Nhớ xưa…Nguyễn Bính thường hay kể
Chuyện kẻ thôn Đông, kẻ xứ Đoài
Nay, mấy mươi năm thời thế khác,
Ai lòng đứt ruột nhớ thương ai?
.
Nghĩ mai nghĩ mốt đời tro bụi
Thơ một đôi câu, gắn chỗ nào?
Gắn áo dài em thì gió thổi
Để bên đường, gió, lạnh…ôi chao!
.
Bài thơ tôi đấy, không câu kết…
Trời vẩn còn Xuân…lòng hết Xuân!
(*) Nhà thơ Tôn Nữ Thu Dung ở Westminster California viết trên Face Book:
“Nằm nay, 2023, Mùa Hạ Mỹ Bắt Đầu Ngày 23 Tháng Sáu”.
Mùa Xuân Vẫn Còn Trên Lịch
Lịch còn ghi bây giờ mùa Xuân. Còn tháng Năm chưa là mùa Hạ.
Cây nhiều hoa nhiều hơn là lá, khi hoa tàn thì lá chờ Thu…
Trời nắng, mưa hay là sương mù, chia đều ra mỗi mùa ba tháng.
Có mùa nào quá dài quá nản…thì cũng đành chia đủ thời gian.
Trời ấm nồng, mây bay lang thang. Gió có thể tụ rồi thành bão.
Mưa ít nhiều coi như quần áo để giặt phơi chờ đợi thay mùa…
Trời chỉ một không hơn không thua nhưng chỉ một luật trời là vậy.
Như con sông nước thì cứ chảy…như núi thì đứng đấy ngó trời!
Biển không bờ, biển hoài biển khơi, cá ngọt mặn có đời của cá…
Tình yêu nghĩ như hoa như lá, hoa nở, tàn; lá biếc lá bay…
Anh nhớ em đếm mười ngón tay, đếm đến nỗi sao trời phải thẹn!
Một chỗ về, đó là điểm hẹn – Quê Hương Lòng hay Quê Người Dưng!
*
Những cây nhang khói có vẽ vòng, lời cầu nguyện được không, không biết.
Nên có người vẫn xa biền biệt, nên có người tha thiết…tự nhiên!
Chỉ Thầy Giáo, Cô Giáo, không quên những bài dạy học trò phải thuộc…
Mà căn bản: mỗi người có thước đo thời gian sông, thác, với đời!
Thôi Hiệu nói Hoàng Hạc bay rồi, mây trắng vẫn ngàn năm mây trắng!
Ca dao mình: Ở nhau không đặng thì hoài thương hoài nhớ…là Duyên!
Anh viết cho em những điều không quên, em mở đọc cho anh giọt nhớ…
Mười Ngón Tay Mười Năm
Mỗi ngày tôi nhớ bạn, một bài thơ gửi đi!
Mười ngày bạn không hề đáp tôi lời thăm hỏi!
Buồn chớ, tôi cứ đợi, một năm rồi mười năm!
Hà Liên Tử thi nhân Tiếng Bên Trời diệu vợi…(*)
“Mười năm xưa, mười năm sau
Một hình bóng cũ nhạt màu thời gian
Cầm như đã lỗi cung đàn,
Cố Nhân ơi bấy ngỡ ngàng Cố Nhân!” (*)
Buồn đó, tôi bâng khuâng, bạn thì như tuế nguyệt! (**)
Dòng nước vẫn chảy miết, thời gian cứ trôi qua…
Có thể tôi đã già? Có thể bạn hoài trẻ…
Sắp tới ngày-của-Mẹ, tôi chúc bạn sao đây?
Giấy thả cho gió bay…Lòng tôi thì đứng chựng!
Trước mặt tôi là sóng…dòng sông trôi thê luơng! (***).
Ai nhớ mà không buồn? Tôi nhớ bạn, buồn lắm…
Những ngày trời không nắng chỉ hoàng hôn…hoàng hôn!
Mười Bảy em xa luôn, vườn cau tàu lá rụng,
Ngoại mất rồi hình bóng, hòa bình…tất cả tan!
Đà Lạt tôi mơ màng…thấy sắc vàng áo lụa!
Mười năm em còn đó…thơ tôi còn…vì em!
*
Mười năm mỗi. ngày thêm! Bao nhiêu mười năm nhỉ?
Đà Lạt tôi chung thủy…phấn thông vàng…em ơi!
Em vẫn áo màu trời
Hoàng hôn trôi nước mắt…
Đà Lạt ôi lạnh ngắt
Mười ngón tay mười năm…
Trần Vấn Lệ
(*) Hà Liên Tử có thi phẩm Tiếng Bên Trời xuất bản tại Sài Gòn 1958, bốn câu trích trên là khúc dạo đầu của tập thơ ấy.
(*) Năm chữ này, dòng-sông-trôi-thê-luơng của Thế Viên.
(***) Thơ Bà Huyện Thanh Quan: “Đá vẫn trơ gan cùng tuế nguyệt, nước còn cau mặt với tang thương!”.
©T.Vấn 2023
