T.Vấn

& Bạn Hữu

Văn Học và Đời Sống

Trần Vấn Lệ: NHỮNG BÀI THƠ THÁNG 12 (1)

Bơ Vơ Giữa Đời – Ảnh: NTN

VÉN ÁO LAU GIÙM CÁI MẶT THƯƠNGV

Vẫn biết hai trời hai xót xa:  Bên nay mình sáng, tối quê nhà!  Mai rồi, ngược lại, trời như thế, lòng lại nhủ lòng:  Một Thiết Tha!

Em khóc, làm sao anh dỗ được?  Khăn tay không dễ gửi, trao, về… Dị đoan?  Mê tín?  Hay không thể (ai nhận cho mình chút xíu ni?).

Thư gửi, it khi thư có tới…Ít khi là tại nó “thư thường”!  Quà thương thì sẽ qua nhiều ải, khi tới… tàn phai hết phấn hương!

Trời thật nhẫn tâm Nam với Bắc.  Bây giờ cách biệt nữa Đoài Đông!  Than Trời, không biết than ai cả!   Trời mỗi sáng chiều vọng tiếng chuông!

Chúa, Phật, Cao Xanh…đều tưởng tượng / cái hình, cái ảnh, cái… không tin!  Cái gì, tất cả đều đau đớn, chút dịu hiền thôi… cái chữ Tình!

Tình Nghĩa.  Tình Yêu.  Tình Quý Mến… Tình trong sách vở nói Tình Người…Bàn thờ ai lập cho Người Sống?  Chỉ có bàn tay hứng lệ rơi!

Anh nhớ thương em, anh viết thế.  Đủ không?  Bát ngát một quê nhà!  Mồ Cha mộ Mẹ chừ xiêu lạc, trước mặt trong lòng hương phấn hoa…

Chút đó…Nửa đêm quỳnh sẽ nở.  Sáng mai, lá rụng, quét sân, cười!  Trăng lên đã lặn từ khuya trước, tạc dạ tiền đình… Em!  Hỡi ơi!

Thơ anh, em ướt sương từng giọt, vén áo mà lau. hộ nhé tình…

BUỔI SÁNG CỦA TÔI

Chim đâu hết rồi trong sáng nay?

Cây im lặng đứng gió không lay…

Đường không xe chạy, người không có

Trời ửng lên hồng mấy vệt mây…

.

Tôi đứng trên sân, cơm nửa chén

Tôi để dành cơm cho lũ chim.

Tôi ném ra sân, chim chẳng xuống

Trời lạnh băng đầy hơi bốc lên…

.

Hai đoạn mở đầu thơ muốn khóc:

Tôi làm thơ trật Luật rồi Thơ!

Tôi nghe mình lạnh, tôi run nhẹ

Con mắt tôi nghe lạnh muốn mờ…

.

Không buổi sáng nào tôi chẳng nhớ

Bầy chim yêu quý của tôi ơi!

Gọi tình mà được như vừa mới

Tổ Quốc Quê Hương chẳng cuối trời!

.

Tôi nhìn xa xa nhìn ra xa

Núi cản, rừng che, nắng chói lòa

Trời buổi bình minh, ngày đẹp lắm

Hoa vàng hoa tím… lá chen hoa!

.

Mà chim đâu mất chim đâu hết?

Tôi sẽ cầm cây chổi quét sân…

Quét hết lá và cơm để đó,

Trưa nha, chim về, chim có ăn!

.

Hôm nay tôi buồn chắc chắn rồi…

Mai chắc lạnh nhiều, chim bỏ tôi?

Chim có tổ nằm, tôi cứ đứng

Người không có gối, có gì vui?  (*)

.

Chúa từng đã phán câu như thế,

Tôi nhắc cho tôi nhớ để lòng:

“Con cáo có hang, chim có tổ,

con người cái gối mãi là Không!”

.

Phật với Chúa Trời, Kinh với Kệ!

Con người nước mắt đổ về đâu?

Đổ vào trang sách văn thành truyện?

Hay đổ vào thơ?  Thơ mấy câu…

.

Tôi ngó lên trời, sáng nắng hồng,

Mặt trời hay nhỉ, mọc phương Đông!

Hướng dương, vạn vật đều như thế,

Như chiếc bè trôi… chỉ một dòng…

(*) Thấy trong Kinh Thánh:  “Con cáo có hang, con chim có tổ, con người không có chỗ gối đầu!”

ĐỊNH NGHĨA HOÀI HAI CHỮ TÌNH YÊU

Hồi khuya không có gió, cây đào lá vẫn rơi.  Đang cuối năm, tháng Mười, sắp Tết rồi, lạnh nhá…

Khi nào cây hết lá, hoa mới hé nụ mầm.  Chuyện đó tự ngàn năm, người ngàn năm quét lá…

Gió ấm từ biển cả sẽ thổi vào bờ thôi.  Gió đây là gió Đoài (gió Đông trên New York).

Hôm nay chắc nắng ngọt, trời xanh thật là xanh.  Vài con chim lanh chanh trên cành chào buổi sáng…

Anh chào em lãng mạn, em dậy chưa, nghe không?  Em ở tận bên Đông, ngày gần trưa rồi nhỉ?

Trái đất quay chung thủy, anh chung thủy tình em.  Một câu đó viết thêm… bài thơ dài chút xíu!

*

Tình Yêu, ai cũng hiểu, nó giản đơn, nhẹ nhàng, nó như gió Tháp Chàm phất phơ áo Chiêm Nữ…

Phất phơ hồn viễn xứ:  mình đồng hội mà xa… Tại vì biển bao la?  Tại vì thuyền tản lạc?

Bao nhiêu năm bát ngát, Đôi lúc nhìn cánh đồng, nghe chạnh chạnh trong lòng xót xa câu hò Huế… (*)

Đôi khi viết ứa lệ nhòe nhòe chữ Cố Hương!  Hai Thế Kỷ đoạn trường đứt bao nhiêu khúc ruột?

Thơ Tạ Ký anh thuộc chỉ bốn câu, này thôi, trong bài Sơ Nguyện rời, rạc rời thơ-bốn.-chữ:

“Hay là anh đến / giòng mắt em xanh / mong manh mong manh / nửa chiều sơ nguyện…”

Chiều hôm qua đang hiện sáng hôm nay long lanh…Em đâu có nhớ anh nên….hồi khuya không gió!

 (*) Đứng bên ni đồng ngó bên tê đồng:  Mênh mông bát ngát!

Đứng bên tê đồng ngó bên ni đồng… bát ngát mênh mông!

VI VU NGÀN LIỄU BỜ LAU

Bầy quạ hình như có bớt, chúng còn rải rác, thương ghê!  Cali còn sót chút Hè vài ngày mặt trời quang đãng…

Thiên di thì thấy mỗi sáng, chúng qua thành phố, buồn buồn.  Chúng xé từng đám mù sương.  Chúng về phía Nam, Nam Cực?

Chim rồi bỏ phố, đi mất?  Công viên còn nghĩa gì đâu!  Ít ai vào đó, chụm đầu để vuốt mùa Đông trên tóc…

Giả đò làm người cô độc, tôi nhìn thành phố lưa thưa… Người ta bận bịu sớm trưa, thoáng qua xe vù cái vụt…

Giả đò làm người yêu nước.  Tôi buồn tôi, biết bao nhiêu!  Tôi hiểu được chữ chín chiều… mà biết ai đây bày tỏ?

Bạn tôi ở bên Plano, cho hay Texas cũng buồn… Không tuyết nhưng trời mù sương, hễ mưa thì nghe gió giật…

Bây giờ nói thương Đất Nước, nào ai sống được hai đời?  Chim muông hoa cỏ đổi dời, cái thế cái thời… thôi vậy!

*

Gần tôi có con suối chảy, nước mòn đá mỏi chơ vơ… Cali quá ít ngày mưa, suối sông hẹp hòi vẫn rộng!

Tôi hỏi tại sao mình sống?  Hy vọng như bếp lửa tàn!  Hy vọng như bếp lửa tàn!  Hoàng hôn…mấy hoàng hôn nữa?

Bầy quạ bay kìa, để gió vi vu ngàn liễu bờ lau…

NHỊP BƯỚC THỜI GIAN

Mỗi ngày xé một tờ lịch,  một năm mất đi một ngày… Có khi ngó thấy lịch bay, thời gian chắc bay theo gió?

Mỗi ngày thấy hoa có nở.  Hoa không một nụ mà nhiều… nếu vườn mình thêm tí nữa?  Hoa nhiều, thương hết hay không?

Chắc cũng có người hỏi lòng, thương, nhớ, giận, hờn, chi vậy?  Gặp nhau là vì mình thấy chào nhau, tự nhiên,… hồn nhiên!

Phật nói ở đời tạo duyên, gặp nhau, thương nhau… thành nghiệp.  Ai ai cũng có số kiếp, tránh thì đừng có gặp nhau!

Đâu có ai muốn chiêm bao (chỉ trừ người chơi vé số).  Sống là chịu đựng cái khổ, mơ màng nửa giấc là tan!

Tôi có đi vào tiệm vàng thấy món hàng nào cũng đẹp.  Nhìn thôi rồi ra đi tiếp, người đứng chào hàng vẫn vui…

Một hôm tôi trở lại, cười:  “Tôi muốn mua một đôi nhẫn”.  Người bán hàng đưa tôi ngắm, rồi tôi vui vẻ trả tiền…

Tiền đó có phải tiền duyên?  Vàng nào xây nên cơ nghiệp?  Tôi hôn, hỏi đôi mắt biếc, người yêu tôi hé môi hồng…

Vậy mà nên vợ nên chồng.  Vậy mà bế bồng đi suốt.  Thương quá tờ lịch bay vuột khi tôi ngày xé một tờ…

Em ơi em là giấc mơ đã thành bài thơ rồi nhé!  Tôi làm thơ tôi kể lể mỗi ngày một chuyện… nên Thơ?

Có hôm quên nhớ bao giờ khi không mà em hờn dỗi.  Tôi dắt em ra bờ suối chỉ cho em thấy hoa quỳ…

Hoa nở tháng Ba xinh ghê!  Đã sáu mươi tờ lịch rụng, đã tàn bao nhiêu hoa súng, mình còn hoa mộng!  Yêu Em!

Bài thơ này nếu viết thêm chữ Tình, thưa em Kiều Diễm!  Ông Nguyễn Công Trứ chúm chím:  “Cái Tình là cái chi chi mà giục được người thiên cổ dậy?”.

Ai ơi cái gì động đậy, Thời Gian hay bước mình đi…

MẮT MỖI NGƯỜI ĐỀU CÓ MỘT DÒNG SÔNG (1)

Con sông êm ả mùa không gió

Ta thở hơi ta rất nhẹ nhàng.

Thì hỏi làm sao sông gợn sóng?

Tình ta đá tảng cũng rồi tan!

.
Buồn ơi ta ngó con sông lặng,

Người ở đầu sông…chắc giống ta?

Nước đó, một dòng hai đứa uống

Nhìn đâu nhìn đâu cũng bao la…

.
“Đứng bên ni đồng ngó qua bên tê đồng:

Mênh Mông Bát Ngát…

Đứng bên tê đồng ngó qua bên ni đồng:

Bát Ngát Mênh Mông!” (2)

.
Có thể là con sông Vàm Cỏ Đông? (3)

Có thể là con sông Phạm Tăng? (4)

“Em ở đầu sông anh cuối sông,

Giăng giăng hờn tuổi nối mênh mông!”.

.

Con sông Nhị Hà chia hai nhánh,

Con sông Mê Kông hai nhánh chia!

Ai có bắc cầu mong đổi áo,

Trăm năm áo đổi, nhớ không về!

.

Mẹ có đợi con, con mất trước!

Cha, tre già không thấy mụt măng…

Em ơi tình sử:  Tương Giang đấy,

“Thiếp tự Tương Giang đầu, quân tự Tương Giang vỹ…”(5).

.
Không phải tình cờ tôi ngó thấy

Con sông trong mùa không chướng phong… (6)

*

“Chàng về Đại Lược,

Thiếp ngược Kim Long, đến đây là chỗ rẽ của lòng…” (7)

Em ơi trời lạnh buồn tê tái…

Chỉ một câu buồn trăm nhánh sông?

Ta viễn xứ nhận đôi lần có lẽ

Mắt mỗi người đều có một… chiêm bao?

  1. Thơ Kai Hoàng
  2.  Ca dao Việt Nam
  3.  Thơ ai, tôi quên tên tác giả
  4.  Thơ Phạm Tăng thấy trên báo Bách Khoa, xưa
  5. Cổ thi Đông Phương
  6. Người Tàu gặp gió lớn họ bảo Đại Phong, người Anh nghe vậy bèn gọi tên gió lớn là Typhoon
  7. Ca dao Việt Nam (Huế)

MẶT TRỜI LÊN MÔNG MÊNH BÌNH MINH

Gửi buổi sáng mười emails mười bạn,  ba tiếng sau hồi âm có ba… Bảy người đã đi chơi Thứ Bảy, chắc cũng có người ra quán cà phê?

Lâu lắm mình không đi, không về.  Mà đi đâu, về đâu, bây giờ nữa?  Trời lạnh quá không nhà nào mở cửa.  Mặt trời lên mông mênh bình minh…

Cũng tại mình dậy sớm hơn bạn mình!  Nghĩ như thế để còn tình còn nghĩa, còn nhớ đến những hoàng hôn tím tía, nhìn trời thôi, nhìn mây không trôi!

Mười năm qua, hai mươi năm qua rồi.  Mười năm nữa, còn nhiều năm không đếm. Đời đại lộ, nhà nằm trong đường hẻm, ánh điện vàng thăm thẳm kiếp tàn binh…

Ba mươi tháng Tư, ngày của Hòa Bình?  Ngày ê ẩm và tình hình ê ẩm… Người gặp người hai bàn tay không nắm, chỉ đánh đòn xa và tất cả đi xa…

Ba mươi năm mình biết mình đã già, bốn mươi năm hơn… bạn, ta, đều cũng thế!  Có nhiều người hiến dâng tuổi trẻ, và mộ bia chắc cũng đã phai mờ? 

.

Đời lạnh lùng,

lặng lẽ,

những bài thơ,

mình làm vụng, gửi đi nghe ngóng vài hồi âm như là nghe tiếng vọng.  Tiếng vọng buồn xa tít chân mây!

*

Bỗng nhớ ai, thương lắm nhé chân mày trăng một mảnh, đêm lồng sương lấp lánh.  Đang mùa Đông, mình đang run vì lạnh.  Đang mùa Đông, khuôn mặt ấy làm sao?

Hỏi mà chơi như email thăm nhau, ai đáp trả giữa cây cầu lịch sử?  Màu sơn nào Tương Lai?  Màu sơn nào Quá Khử?  Hỡi con sông Hiền Luơng rất đỗi hiền lương…

TRƯA MỊT MỜ THƠM THƠM MÙI SƯƠNG

Lạnh!  Làm sao mô tả?  Hỏi lá cây, nó chỉ gió vô hình.  Hỏi tay mình, nó đưa lên che ngực.  Đi hỏi đất.  Đất làm thinh, không nói!  Có đời nào đất biết nói, phải không?

Tôi nhớ cái mênh mông!  Ở đây đâu có thiếu?  Những cành thông kia nặng trĩu, mây đè lên và gió thổi đu đưa!  Đà Lạt của tôi là giấc mơ. Mắt ráo hoảnh sao vẫn nhìn thấy núi?  Núi cúi đầu xuống mặt con suối.  Núi trôi đi cùng với lá mùa Thu…Gió vù vù không thổi được âm u.  Tôi nhắm mắt thấy quanh mình như thế… Gió đuổi chim bay… những con chim sẻ.  Một công viên trưa lạnh ngắt, thưa em!

Không có bướm vàng, bướm đỏ, bướm xanh… chỉ có trái tim chắc không hề mọc cánh? Nên, hèn chi tôi đang ngồi cạnh một chùm hoa như tàn trong đêm qua?

*

Có khi nào thơ tự nhiên mà lóng lánh hay trầm tư mang ý nghĩa tình đời?  Người làm thơ tạo ra cái cầm chơi rồi xếp cất tờ hoa tiên vô tự?

Tôi thích lắm những bài thơ không chữ, những bài thơ trải kín buổi hoàng hôn, chưa thấy ai viết một chữ có hồn trên bia mộ những bãi tha ma gần như đã phẳng!  Với thời gian, cuộc chiến thật sự tàn!

Lạnh!  Tôi thấy tôi lang thang.  Những cái băng đá công viên bất động.  Tôi hiểu rồi cuộc sống, mãi mãi dễ thương với những ai bình thường!

Lạnh!  Trưa mịt mờ.  Thơm thơm mùi sương…

ĐỪNG CÓ AI HẠC BAY KHÔNG TRỞ LẠI

Mai tháng Chạp, bây giờ chưa tháng Chạp!

Chúa nói rồi:  “Không có ngày mai!”.

Ngày đã qua không phải chỉ một ngày, 

Ngày sắp tới, ngày hôm nay chưa hết,

.

… nghĩa là còn biết bao nhiêu tội nghiệp!

Nghĩa là còn nặng lắm kiếp nhân sinh…

Nói cho vui như mới chào bình minh,

chim mới hót, không lẽ mình im lặng?

.

Em chải tóc hay là em chải nắng?

Em chờ ai mà má ửng như hoa?

Anh đưa tay hứng nhé cái mượt mà

của em, đó, để vào bài thơ mới!

.

Những bài cũ của anh trong Vời Vợi

có câu nào anh thủ thỉ với em, 

để em hờn, em giận, em ghen,

… và em xé!  Hỡi bàn tay năm ngón?

.

Anh tưởng tượng một ngày dù rất muộn,

anh trở về rau muống tím vuông ao,

vạt nắng chiều còn sót ở hiên sau,

em sân trước, đẹp!  Hoa đào sắp nở!

.

Ngày mỗi ngày không một ai không nhớ

người tha hương, người ở lại quê nhà,

không ngày mai sao có một ngày xa?

Chúa nói thật hay Trời sa nước mắt?

.

Mai tháng Chạp… ngày đầu tiên tháng Chạp,

ngày cuối cùng…mới thấy lịch Tân Niên!

Em giữ cho anh nhé cái dịu hiền

sợi tóc rớt trên tờ hoa tiên trắng…

.

Tờ giấy mỏng xếp chồng lên đã nặng!

Xếp tháng ngày, ngày tháng, biết bao lâu?

Phật nói hoài:  Tu để có ngày sau

Chúa lại nói:  Ngày mai không hề có!

Hay… 

.

Hai đứa mình quấn quyện nhau như gió,

hôn nhau hoài như lá rít trên cây…

hôn nhau hoài như thiên tải trời mây…

đừng có ai hạc bay không trở lại…

VÀ CHÚNG TA BƯỚC TIẾP ĐI CHO TẬN KIẾP NGƯỜI 

Bạn có bao giờ đứng lại giữa rừng sâu chưa mà?  Bạn có thấy đóa hoa nào đẹp như sông  núi?

Bạn chắc nghe tôi hỏi và bạn cũng đã trả lời:  “Có!  Hoa đó là Người Nụ-Cười-Hoa-Sen-Tuyết!”.

Bạn đã nói thêm “Tuyệt!”.  Chúng mình cùng lên đường.  Chúng ta, bầy nai con “xuống rừng quen nẻo thuộc”!

Tại sao tóc…Tóc Thề?  Tại sao tay…Tháp Bút?  Tại sao trăng… ngà ngọc?  Tổ Quốc ta… là Thơ?

Bạn chắc có nằm mơ thấy mình về Đà Lạt?  Mừng bạn, ngàn thông hát, phấn thông vàng như sương?

Bạn ơi!  Tôi yêu thương Quê Hương mình từng chỗ, rải rác nằm đây, đó… những nấm mộ thời gian!

Bạn ơi!  Tôi chứa chan lòng yêu thương cái Đẹp… và, chúng ta bước tiếp… đi cho tận kiếp người!

*

Ôi chao một nụ cười mà ngàn năm hoa nở!  Tôi biết là bạn nhớ… những ngày Xuân… ngày xưa!

Gió chải mướt lá dừa… Gió uốn cong nhánh mận… Gió, hoa lê nở trắng… Gió… Má ơi con về!

Tổ Cha mày…đi đi!  Đi cho Cha mày chết!  Bao nhiêu năm tưởng biệt, còn về chi con ơi?

Mona Lisa cười!  Phải chăng nàng không khóc? Phải chăng Một Hạnh Phúc: Tổ Quốc Một Hình Dung!

Bạn hãy dừng giữa rừng… hoa mồ côi từng đóa… Chúng Ta Là Tất Cả!  Chúng Ta Đều Cô Đơn!

Nhớ nha… Vũ Hoàng Chương từng có thơ đẫm lệ:  “Lũ chúng ta lạc loài dăm bảy đứa / bị Quê Hương ruồng bỏ giống nòi khinh!”.

Lòng nhẹ tênh nhẹ tênh… 

nếu con người đã chết?  

Trần Vấn Lệ

Bài Mới Nhất
Search